Cuộc đào tẩu và trở lại âm nhạc của Phan Thanh Nhàn Lộn Xộn: Khi dừng lại, tôi không thể nghe nhạc

Phan Thanh Nhàn là ca sĩ chính, là nàng thơ của nhóm nhạc Lộn Xộn - quán quân Sing My Song 2018. Thế nhưng vào đúng lúc tương lai đang rất hứa hẹn thì tháng 9 năm 2019, Lộn Xộn và Nhàn biểu diễn show cuối cùng, thông báo dừng hoạt động.

Sau khi Lộn Xộn dừng lại, nếu như Rika và Quỳnh vẫn tiếp tục các hoạt động âm nhạc thì Nhàn... mất hút. Cho đến tháng 1 năm 2022, cô bỗng tái xuất với MV solo đầu tay mang tên Special. Thậm chí, hậu tái xuất Nhàn còn rất chuyên tâm làm nhạc. 

Cuộc sống hàng ngày hiện tại của Phan Thanh Nhàn sẽ gồm tưới cây, dọn nhà, nấu ăn, luyện thanh, viết nhạc, chơi với 2 chú mèo tên Chee và Tũn, chiều sẽ lòng vòng tập hát, làm nhạc, thu âm. Nhàn dành nhiều tâm tư cho mảnh vườn nhỏ ở ban công nơi cô trồng đủ thứ, từ hoa hồng, hoa nhài cho đến chanh, cà chua, ớt, mùng tơi, cải kale, đậu bắp. Nhưng dĩ nhiên, cô cũng dành nhiều tâm tư và thời gian cho âm nhạc.

Khi quyết định dừng lại, Nhàn đã không thể nghe nhạc hay ngân nga hát

Cuối cùng Phan Thanh Nhàn đã trở lại với âm nhạc sau 2 năm vắng bóng, cảm xúc của Nhàn hiện tại thế nào?

Nhàn nghỉ hát khoảng gần 2 năm. Ngày chính thức ngừng hát là ngày 19 tháng 9 năm 2020, sinh nhật cuối cùng của nhóm Lộn Xộn cũng là ngày thông báo xin phép mọi người cho nhóm dừng lại.

Bây giờ nhìn lại, đôi khi mình cũng không hiểu chuyện gì đã xảy ra trong gần 2 năm vừa rồi. Tất cả như một giấc mơ dài và Nhàn vừa bừng tỉnh. Trong giấc mơ ấy mình cứ đi tìm mình, tìm kiếm những gì thuộc về mình, là mình. Giờ đây đến lúc làm nhạc trở lại, hát lại cảm giấc Nhàn mới thấy "Hóa ra đây mới  chính là mình".

Khi Nhàn quyết định đào tẩu khỏi âm nhạc vào năm 2020 là thời điểm Lộn Xộn đã có chỗ đứng trên thị trường âm nhạc, có nhiều thuận lợi riêng. Không ít nghệ sĩ chỉ mong có những cơ hội như Nhàn có lúc đó, vậy lý do khiến Nhàn quyết định dừng lại, bỏ đi cơ hội nhiều người mơ ấy là gì?

Thời điểm bắt đầu làm nhạc, Nhàn chỉ  khoảng 18, 19 tuổi, 21 tuổi đã trở thành quán quân Sing My Song. Ban đầu Nhàn tham gia nhóm Lộn Xộn vì thấy rất vui và thích việc ca hát. Khi bắt đầu, Lộn Xộn là bản thân Nhàn, là cái áo rất vừa vặn với Nhàn. Nhưng khi có được một vài thành tựu thì nó trở thành cái áo quá rộng, mình phải gồng lên để chứng minh mình là bạn Nhàn của nhóm Lộn Xộn.

Việc nổi tiếng và trở thành một ai đấy khi mình còn chưa thực sự biết mình là ai là điều quá sức với tâm thế, tâm lý của mình ở thời điểm đấy. Lúc đấy mình còn non quá nên bị choáng ngợp, mình bị kéo đi chứ không thực sự làm chủ cuộc chơi. Mà cái guồng mình bị dắt đi, lôi đi, cuốn đi nó hào nhoáng quá, thế nên thay vì tập trung vào âm nhạc Nhàn lại tập trung vào những thứ bề ngoài.

Thay vì cố gắng hát tốt hơn, làm nhạc hay hơn, mình cố gắng giảm cân, cố gắng để ăn nói với báo chí làm sao để cho nó chuyên nghiệp. Vốn dĩ từ trước đến giờ những gì mình có được đều đến những điều rất tự nhiên, vì mình cứ là mình và người ta rất yêu thích sự hồn nhiên của mình. Thế mà giờ đây mình lại bắt đầu toan tính.

Dần dần việc làm nhạc khi đấy không mang lại niềm vui cho mình nữa, nó trở thành áp lực tâm lý rất lớn. Nhàn tự hỏi bản thân rất nhiều lần "Bây giờ mình là ai đây? Mình đang làm nhạc hay đang làm cái quái gì đây?". Cuối cùng mình cảm thấy không thể chịu đựng sự hoang mang bản thân nên mình quyết định dừng lại.

Nếu bảo có tiếc thời điểm ấy không thì thật lòng là có tiếc. Giá mà cái ngày xưa ấy mình nghĩ được như mình bây giờ thì mọi thứ đã khác rồi, nhưng lúc đấy mình không nghĩ được như bây giờ.

Đôi khi mở hộp lại xem lại cúp, bằng khen, phong bì quán quân Sing My Song, những hộp quà, cái bánh đầu tiên được fan tặng, Nhàn mới thấy đời cho mình quá nhiều thứ mà mình hoàn toàn không biết trân trọng. 

Vậy tóm lại là, nếu được quay lại thời điểm 2020 thì Nhàn có "đào tẩu" khỏi âm nhạc như đã không hay sẽ làm khác đi?

Nếu được quay lại thì đã dễ, nhưng nếu được quay trở lại thì với bạn Nhàn lúc đấy thì có lẽ bạn ấy vẫn sẽ chọn như thế thôi. Nhàn bây giờ rất thương cái con bé Nhàn hồi đấy.

Có một bạn hỏi mình nếu được chọn sống lại khoảng khắc nào đấy với Lộn Xộn thì chọn sống lại khoảng khắc nào, mình bảo bảo em chọn sống lại khoảng khắc show cuối cùng của Lộn Xộn. Khi đó mình sẽ ôm bạn Nhàn một cái và bảo "Thôi bạn đừng gồng lên nữa, bạn ngã đi vì có tôi ở đây rồi".

Nhưng mình nghĩ phải có những cú ngã như thế, phải có những cuộc đào tẩu như thế thì mình mới tìm thấy chính mình.

Nhàn quyết định bỏ âm nhạc rồi mới vào Sài Gòn hay vào Sài Gòn rồi mới quyết định bỏ âm nhạc?

Mình chuyển vào Sài Gòn là bởi khi đó mình không thể tiếp tục ở Hà Nội bởi sự hoang mang đã đi đến tận cùng giới hạn chịu đựng của mình.

Thời điểm chuyển vào Sài Gòn mình từng đặt câu hỏi "Mình có thực sự yêu âm nhạc không". Có nghĩa là lúc ấy mình tự nhận thấy có vẻ mình đang không yêu âm nhạc. Và mình vào Sài Gòn như 1 phương án để tìm câu trả lời cho việc đấy.

"À nếu mình không yêu thì mình dành thời gian để yêu cái thứ khác xem nào, làm các thứ khác xem nào, trải nghiệm thứ khác xem nào để xem mình có thực sự yêu âm nhạc không". Dù vậy trong thâm tâm lúc đấy mình vẫn canh cánh, vẫn lưu luyến kín đáo và nhen nhóm vào lúc nào đó, mình trở lại với làm nhạc. Chỉ có điều không phải bây giờ.

Khi vào Sài Gòn, mình làm một công việc hoàn toàn khác với mình trước đây, sống một cuộc đời khác với mình trước đây. Lúc đấy mình hoàn toàn dẹp âm nhạc sang một bên. Cũng có rất nhiều lần mình từng nghĩ hãy cố hát đi, xem mình có trụ được ở Sài Gòn không, xem có thể hát lại được không. Nhưng lúc đấy mình không có cảm xúc gì đó trong việc hát. 

Nghĩa là thời điểm đó Nhàn không muốn hát được một chút nào? Kể cả ngân nga ở nhà cũng không?

Thời điểm đó, Nhàn còn không nghe nhạc được hay đúng hơn mình không thể nghe nhạc được. Khi nghe nhạc mình không nghe nhạc bằng tâm hồn thuần khiết như lúc đầu. Mỗi khi nghe một bài nhạc mình sẽ phân tích, đánh giá về giọng, về xử lý. Đầu óc của mình chỉ toàn những sự đánh giá và khó chịu nên việc nghe nhạc khiến mình bị mệt. Khi không hát bằng trái tim, làm nhạc bằng tâm thế thoải mái nữa dần dần mình không còn hát được. Mỗi lần cất tiếng hát lên như cực hình..

Trước khi trở lại âm nhạc Sài Gòn, chỉ có 1 lần Nhàn đi hát góp vui cho một dịp khai trương một quán của người chị chơi chung. Hôm đấy mình chỉ hát vài bài cover của người khác nhưng mình phát hiện ra khi hát với tâm thế mình chẳng là ai, không phải là quán quân Sing My Song mình đã rất vui, rất thoải mái.

Vì yêu mà viết nhạc nhưng chia tay rồi mới có dũng khí để làm nhạc

Vậy cuối cùng tại sao Nhàn lại hát lại?

Nói ngắn gọn là do thất tình. Trong thời gian ở Sài Gòn mình đã yêu một bạn cũng làm nhạc. Vì bạn ấy làm nhạc nên bạn ấy và những người bạn của bạn ấy đã giúp giữ lại phần âm nhạc trong con người mình. Bạn ấy cũng là người mới bắt đầu với âm nhạc, cũng trải qua những điều rất giống mình. Nhìn bạn ấy, mình mới bắt đầu nhìn rõ được hơn, mình hiểu bản thân của mình gặp những điều gì ở thời điểm trước đây. 

Sau khi yêu, mình bắt đầu tập viết. Khi yêu, mình viết dễ lắm. Nằm mơ chia tay người yêu thôi cũng viết được nhạc, một tí rung động cũng viết được âm nhạc, Từng cảm xúc trở nên cũng trở nên dễ thương và thơ hơn rất nhiều. 

Viết nhạc được rồi, nhưng can đảm phát hành bài nhạc thì mình chưa có. Mãi đến cuối năm 2021, khi vượt qua được đỉnh điểm của trầm cầm khi vừa thất tình, vừa thất nghiệp, vừa Covid, Nhàn bỗng có dũng khí để bật lên suy nghĩ "tại sao mình không làm nhạc".

Lúc đấy mình không nghĩ nhiều. Giả sử lúc bắt tay vào làm mà nghĩ phải có bao nhiêu tiền thì mới làm được nhạc thì bỏ cuộc ngay từ đầu vì không có tiền. Hoặc nếu bắt đầu làm nhạc lại mà đã nghĩ phải trở thành người này, người kia, có hit, ra quốc tế thì cũng dừng luôn vì nó chỉ làm mình sợ thêm thôi. 

Việc viết và làm nhạc hẳn sẽ có nhiều khó khăn với Nhàn, vì viết là làm nhạc là một điều rất mới và rất khác so với việc chỉ hát trước đây?

Lúc bắt đầu viết nhạc, mình đi hỏi và gửi bài nhạc cho nhiều người để xin ý kiến xem hay dở ra sao. Có lẽ ai bắt đầu viết nhạc cũng như thế, sẽ quan tâm đến việc bài hát mình viết ra  có ra gì không. Câu hỏi "thế nào là một bài nhạc hay, bài hát hay" luôn thường trực trong đầu mình.

Mình tự hỏi như thế rất nhiều lần cho đến một ngày mình nghĩ đơn giản thế này bài nhạc nào mình thấy hay và là mình nhất thì nó là hay. Bản thân mình phải hài lòng với cái điều mình làm ra, nếu phải đi hỏi tứ xứ thập phương xem có thấy ổn không thì có nghĩa mình chưa hài lòng với điều mình làm ra. Như thế thì làm sao mà có đủ dũng khí đưa ra với mọi người.

Khi tự làm nhạc, mình bắt đầu trải qua cảm giác từ lúc viết, thu âm, phát hành và mình được trải qua các cung bậc sung sướng đến trào nước mắt. Khi ở với Lộn Xộn, được các anh bao bọc, mình chưa từng được trải qua những điều ấy.

Trở lại âm nhạc thì vui nhưng còn chúng ta vẫn còn những bài toán cơm áo gạo tiền, vậy sau khi đầu tư MV, Nhàn thu lại được những gì ngoài niềm vui?

MV Special của Nhàn tốn tổng chi phí khoảng 20 triệu nhờ được rất nhiều người giúp đỡ. Từ bạn bè giới thiệu producer chấp nhận hợp tác với chi phí mình cáng đáng được, từ anh D.O.P chỉ lấy tiền thiết bị đến chị chủ tiệm hoa giới thiệu cho người cắm hoa, tư vấn loại hoa rẻ để mình hoàn thành set design với chiếc giường đầy hoa như dự định ban đầu.

Sau khi MV và bài hát hoàn hành, sẽ có những agency phát hành bài hát của mình trên các nền tảng số. Mình sẽ được ứng trước một số tiền, khi nào lượt nghe vượt qua số tiền ứng trước thì mình sẽ được chia phần trăm tiếp. Nhàn lấy tiền đó để bù đắp vào để làm các bài nhạc tiếp theo. Hầu như các bạn làm nhạc đa phần đều sống như vậy.

Bên cạnh phát hành nhạc trên nền tảng số là xây dựng hình ảnh để có show, đi diễn. Thật may mắn, nhờ những mối quan hệ trước đây với Lộn xộn nên vẫn có những bạn account sẵn sàng hỗ trợ cho mình.

Nghĩa là những hào quang cũ vẫn có giá trị đúng không? 

Đúng vậy. Mình quay lại làm lại từ đầu nhưng làm lại trên nền móng đã có. Mọi thứ không hề mất đi, có rất nhiều thứ nó vẫn ở đấy và mình phải thừa nhận nó đã giúp cho mình rất nhiều. 

Chặng đường trước đây đâu phải vô nghĩa. Phan Thành Nhàn của ngày hôm nay như thế này, có thể đứng trên sân khấu biểu diễn tự tin, nói năng lưu loát tất cả đều nhờ trước đây Nhàn đã đi hát rồi và từng có 4, 5 năm chinh chiến trên các sân khấu lớn nhỏ.

Nhàn bảo khi quay trở lại sẽ hát những gì Phan Thanh Nhàn nhất, vậy âm nhạc Phan Thanh Nhàn ấy sẽ như thế nào?

Sẽ phải chờ thêm nhiều sản phẩm nữa thì mới có thể nhìn thấy nhiều hơn về âm nhạc của Nhàn. Nhưng Nhàn nghĩ âm nhạc của Nhàn cũng giống như chính mình, chill chill, dễ thương, dễ nghe.

Âm nhạc của mình sẽ luôn có câu chuyện, bài nhạc nào cũng có câu chuyện của nó. Chẳng hạn Ngủ sớm đi, chơi chán rồi về được viết trong thời điểm mình bế tắc tới mức lên Đà Lạt thuê phòng chỉ để hát karaoke. Tối hôm ấy buồn quá, mình gọi điện cho mẹ tâm sự "Mẹ ơi, con thấy con rất vô dụng, ngần này tuổi mà chẳng làm được gì".

Mình cứ nghĩ mẹ sẽ khuyên mình rất nhiều thứ nhưng mẹ chỉ bảo "Thôi nghĩ nhiều làm gì, ngủ sớm đi chơi chán xong rồi về. Có gì đâu mà nghĩ". Tự nhiên nghe mẹ nói thế, mình hấy cuộc đời nhẹ tênh, mọi thứ được giải quyết hết một cách nhẹ nhàng.

Ngoài ra mọi bài nhạc của mình đều có hướng giải quyết và có lối ra. Mình không muốn viết những bài nhạc bế tắc. Mình muốn bài nhạc của mình luôn đưa cho mọi người cách giải quyết, cách nhìn tích cực, có thông điệp được gửi gắm ở đấy. 

Bắt đầu ra riêng, là một Phan Thanh Nhàn nhưng nếu người ta vẫn cứ gọi bạn là Nhàn Lộn Xộn, cảm xúc của Nhàn sẽ thế nào.

Nếu người ta nhớ về mình là bạn Nhàn Lộn Xộn thì cũng chẳng sao vì đấy cũng là mình mà. Đó đâu phải cái gì mình cần phải giấu đi hay điều khuất tất gì đấy trong quá khứ. Mọi người gọi mình là gì cũng được, miễn là người ta vẫn nghe nhạc của mình, ủng hộ mình.

Mục tiêu của Nhàn trong năm 2022 là gì?

Trước mắt, sau Special, mình sẽ cho ra đời một bài hát nữa mang tên "Muôn đời và mai sau", sau đó là một bài nhạc về mẹ của mình mang tên "Ngủ sớm đi, chơi chán rồi về" trong khuôn khổ EP N.. Nhàn cũng ấp ủ làm lại nhạc Indie vì nó cũng là cái nôi nuôi mình lớn, cho mình có ngày hôm nay. 

Nếu mọi thứ thuận lợi cuối năm mình ấp ủ sẽ làm 1 mini show ở Mù Cang Chải, Hà Giang. Vài năm trước mình có một cái lời hứa với một em nhỏ ở trên ấy, mình bảo em ấy lại hát cho chị nghe 1 bài đi. Em ấy hát cho mình nghe bài Cảo Sênh và mình có nói nói sẽ học thuộc bài nhạc này và sau này khi chị sẽ cố gắng quay trở lại đây để hát cho em nghe.

Nếu mọi thứ thuận lợi hơn nữa thì mình sẽ "lặn" một thời gian để làm một album đã ấp ủ từ lâu. Album này sẽ sử dụng nhiều đến chất liệu dân gian đương đại.

Cảm ơn Nhàn vì cuộc trò chuyện!