Sâu măng, món ngon đặc sản ở Mường Lát nhưng không phải ai cũng dám thử

Văn hóa ẩm thực của đồng bào dân tộc Mường luôn chứa những nét tinh hoa, độc đáo mà ít nơi đâu có được. Đặt chân đến đây, du khách sẽ có cơ hội được chứng kiến tận mắt và thưởng thức những món ăn đặc sản độc đáo như cá ốt đồ, cá ướp chua, cơm lam, nậm pịa,... Một trong số đó, có một món ăn ngay chỉ ở cái tên đã khiến người ta phải ấn tượng nhưng lại có chút “e ngại”, đó là sâu măng. 

Đúng như chính tên gọi của món ăn, sâu măng là một loại sâu sinh trưởng ở trên cây măng. Thông thường, loại măng phổ biến nhất mà loài sâu thường xuất hiện nhiều đó chính là măng nứa mọc ở vạt rừng bao la, đại ngàn ở Mường Lát.

Cứ vào khoảng tháng chín, tháng mười dương lịch là người dân nơi đây lại bắt đầu bước vào mùa đi săn sâu măng. Và công việc này sẽ kéo dài cho tới qua Tết thì thôi. Cách nhận biết để có thể đi bắt được những con sâu măng béo ngậy, trưởng thành đó là khi những cây măng nứa lớn qua đầu người. 

Theo như kinh nghiệm của người H’mông, nếu muốn bắt được những con sâu to, béo ngậy thì cần phải tìm tới những cây măng nứa có dáng hơi cong queo, phần vỏ ngoài sẽ hơi thâm, phần ngọn hơi héo, phần mắt có u. Đây chính là nơi mà những con sâu béo, trưởng thành sinh sống. 

Thực ra để bắt được sâu sẽ không quá khó nhưng lại tốn khá nhiều công. Người đi săn sâu sẽ cần mang theo dao cùng với chiếc giỏ để đựng. Khi đã tìm được cây có sâu, người ta sẽ hạ gục cây măng nứa xuống rồi bắt sâu và bỏ vào trong giỏ.

Nếu như may mắn, một người một ngày có thể bắt được chừng 1- 1,5kg sâu măng đấy. Sâu măng được coi là chất lượng khi có màu trắng sữa, phần thân bóng nhẫy và kích thước to bằng đầu của một chiếc đũa, độ dài của sâu khoảng 2 đốt ngón tay của người lớn. 

Có rất nhiều cách để người ta chế biến sâu măng nhưng có lẽ ngon nhất và độc đáo nhất vẫn phải là đem sâu măng đi xào cùng với lá chanh. Cách chế biến món ăn này thực ra cũng khá đơn giản. Sâu sau khi bắt về thì đem rửa sạch rồi ướp cùng với muối, một chút hạt nêm.

Sau đó, khi sâu đã ngấm gia vị, người ta sẽ đổ dầu ăn vào chảo, phi thơm chút hành băm rồi trút toàn bộ sâu măng vào và đảo lên thật đều. Khi thấy sâu bắt đầu chuyển qua màu vàng nhạt thì người ta sẽ cho thêm lá chanh đã thái thành chỉ vào. Đảo đều thêm vài phút nữa cho sâu được chín hẳn thì tắt bếp là đã hoàn thành món ăn. 

Đĩa sâu măng hấp dẫn, vàng ruộm lại kèm theo vị thơm đặc trưng, khiến ai nấy vô cùng thích thú và quên đi mất vẻ bề ngoài khiến người ta phải dè chừng. Sâu măng xào lá chanh hấp dẫn nhất là ăn cùng với cơm nóng hoặc dùng làm mồi nhậu để uống chung với rượu cần cũng rất ngon. 

Chưa hết, người dân Mường Lát còn dùng sâu măng để ngâm rượu. Theo dân gian, loại rượu này có tác dụng tráng dương nên nhiều du khách muốn mua về để ngâm rượu bồi bổ.

Ở Mường Lát, những món ăn được chế biến từ sâu măng luôn được coi là đặc sản. Và quả thực, phải là khách quý tới chơi nhà vào đúng mùa sâu măng thì mới được chủ nhà bày biện và thiết đãi món ăn này. Còn bạn, nếu như có dịp được đến đây vào đúng thời điểm người ta đi thu hoạch sâu măng, bạn có sẵn sàng thử món ăn này dù chỉ là một lần hay không?