Lucid dream là gì? Làm thế nào để điều khiển nó?

1. Lucid dream là gì?

Lucid dream là một thuật ngữ tiếng Anh chỉ một trạng thái khi ngủ của chúng ta. Hiểu nôm na Lucid dream là một giấc mơ sáng suốt, là nơi bạn có thể điều khiển được vì khoảng thời gian dù cơ thể bạn đã ngủ nhưng não bạn vẫn hoạt động. Đáng chú ý, giấc mơ Lucid Dream có thể khiến bạn ghi nhớ 100% tất cả mọi việc sau khi tỉnh dậy, điều rất khó xảy ra ở những giấc mơ bình thường.

Với Lucid dream, chúng ta sẽ được trải nghiệm một thế giới siêu thực với mọi cảm giác, mọi điều kì diệu mà ở thế giới thực ta không thể hoặc chưa làm được bởi tất cả những điều này đều bắt nguồn từ mơ ước, trí tưởng tượng của chúng ta. Bạn được ví như là chúa tể của thế giới giấc mơ sáng suốt nên bạn có thể làm mọi thứ trong đó.  

Nghiên cứu chỉ ra rằng có khoảng 55% người đã từng có ít nhất một giấc mơ sáng suốt và giấc mơ này có thể lặp đi lặp lại hoặc có thể thay đổi. Trong số 55% này, có khoảng 23% có những giấc mơ sáng suốt ít nhất một lần mỗi tháng.

2. Lucid dream có nguồn gốc từ đâu?

Giấc mơ sáng suốt được cho là bắt nguồn từ trong văn hóa tôn giáo cũng như văn hóa phương Đông. Một số văn bản Hy Lạp cổ cùng một số nhật ký cá nhân cho thấy trước đây các Phật Tử Tây Tạng đã tập luyện Yoga giấc mơ (dream yoga) nhằm mục đích duy trì nhận thức khi đang mơ. Đây cũng là dấu hiệu ban đầu của hiện tượng giấc mơ sáng suốt.

Thuật ngữ Lucid dream được một bác sĩ chuyên khoa tâm thần người Hà Lan đặt tên trên tờ báo A study of dreams vào năm 1913. Vào thời điểm ấy, Lucid dream vẫn đang là một khái niệm mới mẻ và xa lạ, thậm chí từng bị hiểu nhầm trong quá trình sử dụng và cũng không được sử dụng phổ biến sau đó.

Mãi cho đến khoảng cuối thế kỷ 20 đầu thế kỷ 21, nhà tâm sinh lý học Stephen Laberge đã nghiên cứu và tìm hiểu sâu về ý nghĩa Lucid dream và trở thành người đầu tiên trong lịch sử phát minh ra kỹ thuật để có giấc mơ tỉnh táo. Dù vậy, những phát minh của ông thời điểm đấy vẫn chưa đủ sức mạnh để gây sự chú ý cho công chúng. Cho đến năm 2010, bộ phim của đạo diễn nổi tiếng Christopher mang tên Inception lấy đề tài về những trải nghiệm về giấc mơ sáng suốt được công chiếu, thu hút một lương đông đảo khán giả. Cũng từ đây, nhiều người bắt đầu tìm kiếm cụm từ Lucid dream và nghiên cứu sâu hơn về nó.

3. Ưu điểm của Lucid dream 

Cái gì cũng tồn tại 2 mặt tốt - xấu, và Lucid dream cũng vậy!

Mặt tốt

Giảm căng thẳng và lo lắng: Việc làm chủ được giấc mơ của mình sẽ khiến nhiều người cảm thấy vui vẻ vì giấc mơ kết thúc theo đúng ý muốn của mình. Mặt khác, giấc mơ cũng sẽ giúp chúng ta cảm thấy bản thân mạnh mẽ và kiên cường hơn, từ đó làm giảm căng thẳng trong cuộc sống hàng ngày.

Giảm ác mộng: Một giấc mơ Lucid dream sẽ góp phần giảm tải được những cơn ác mộng khi bạn ngủ, từ đó cải thiện giấc ngủ tốt hơn. Điều này chứng minh khi rơi vào giấc mơ sáng suốt, chúng ta đều hoàn toàn nhận thức được cơn ác mộng là điều không thể có thật. Do đó, khi điều chỉnh được suy nghĩ khi ngủ thì bạn sẽ thay đổi sang các hình ảnh, ký ức vui vẻ hơn.

Nâng cao khả năng sáng tạo: Khi bước vào một giấc mơ tỉnh táo, bên cạnh việc tự chủ, bạn sẽ cảm thấy khả năng ghi nhớ, gợi hình, trí tưởng tượng của mình tốt và phong phú hơn. Đây được coi là ưu điểm nổi bật có ý nghĩa nhất với con người, đặc biệt là các ngành nghề đòi hỏi sự sáng tạo đổi mới như thiết kế, kiến trúc sư…

Cải thiện khả năng vận động: Khi mơ một giấc mơ minh mẫn có nghĩa là não bộ được kích thích và hoạt động liên tục giúp thực hiện một số hành động tốt hơn. Điều này cũng đặc biệt giúp cho người khuyết tật có khả năng phục hồi thể chất, tê bì chân tay khi ngủ được xua tan.

Ngày ngay, Lucid dream cũng được sử dụng rộng rãi trong ngành Y học với mục đích giúp các bệnh nhân mắc các căn bệnh như trầm cảm, ám ảnh vượt lên nỗi sợ hãi của bản thân cũng như chữa khỏi các căn bệnh về tinh thần. 

Mặt xấu

Ngoài những ưu điểm mà Lucid dream mang lại thì giấc mơ này vẫn tồn tại những nhược điểm đối với sức khỏe con người như:

Rối loạn giấc ngủ: Sử dụng quá nhiều giấc mơ sáng suốt dễ dẫn đến mất ngủ, thiếu ngủ. Đây được cho là nguyên nhân gây ra nhiều hậu quả nghiêm trọng khác như gián đoạn giấc ngủ trong thời gian dài, trầm cảm, căng thẳng quá độ.

Tri giác sai thực tại: Một số người cho đến nay vẫn khó khăn trong việc phân biệt giữa mơ và thực tại. Điều này sẽ khiến họ mắc các chứng rối loạn về cảm giác, tri giác.

Mất kết nối với môi trường: Khi các giấc mơ chồng chéo lên nhau sẽ dẫn đến việc bạn sẽ mất kết nối với chính bản thân và môi trường xung quanh. 

4. Làm thế nào để có được giấc mơ Lucid dream?

Ngoài việc tiến vào giấc mơ Lucid dream một cách tự nhiên thì bạn hoàn toàn có thể luyện tập để hình thành thói quen có được giấc mơ sáng suốt bằng cách kiên trì thực hiện theo 5 bài tập này:

4.1 Phương pháp MILD 

MILD là viết tắt của cụm từ tiếng Anh Mnemonic Induction of Lucid dreams, có nghĩa là phương pháp cảm ứng ghi nhớ. Mục đích của phương pháp này là tạo thói quen, hình thành ý tưởng trong giấc mơ bằng cách nhẩm đi nhẩm lại một cụm từ trong đầu mỗi khi bắt đầu đi vào giấc ngủ.

4.2 Phương pháp WBTB

WBTB là từ viết tắt của các từ Wake (thức dậy) - up (lên ) - Back (trở lại) - To (đến) - Bed (giường). Đây được xem là phương pháp rất hiểu quả để giúp bạn có được một giấc mơ sáng suốt, đúng như tên gọi, phương pháp này có nghĩa là thức giấc để rồi quay về giường. Để thực hiện được phương pháp này, bạn thực hiện các bước sau:

• Đi ngủ: Bạn cần đặt chuông báo thức trước khi lên giường đi ngủ để đánh thức bản thân dậy sau khoảng 6 giờ ngủ. 
• Thức dậy: Sau khi có tiếng chuông báo thức cất lên, bạn cần nhanh chóng bước xuống giường và giữ cho mình thật tỉnh táo trong khoảng thời gian tầm 20 - 60 phút. Để làm được điều này bạn có thể đọc sách, nghe nhạc hoặc làm một công việc yêu thích khiến bạn tập trung, điều quan trọng là phải thực sự giữ mình tỉnh táo. 
• Đi ngủ lại: Sau khi cơ thể bạn trải qua khoảng thời gian làm việc tập trung, điều còn lại của bạn là hãy bước lên giường và ngủ tiếp. Đây là bước rất quan trọng quyết định xem bạn có tiến vào một giấc mơ Lucid dream hay không? Trước khi đi ngủ lại, hãy thực hiện phương pháp MILD hoặc tự tưởng tượng ra khung cảnh mà bạn muốn khi vào giấc mơ. Điều này sẽ giúp cho giấc mơ sáng suốt của bạn thêm sinh động và chân thực.

4.3 Kiểm tra giấc mơ

Khi bạn vào giấc mơ tỉnh táo thì các trải nghiệm có thể hoàn toàn giống các trải nghiệm ngoài thực tiễn. Bạn chỉ cần kiểm tra xem có phải là bạn đang mơ không bằng cách tác động vật lý như nhéo một cái nhẹ vào má, nếu có cảm giác đau thì đó không phải là mơ. 

4.4 Ghi chép lại nhật ký giấc mơ

Năm 2017, tiến sĩ Aspy đã nghiên cứu ra bài tập này dựa trên những trải nghiệm thực tế của những người trải qua giấc mơ sáng suốt. Hoạt động này sẽ giúp bạn ghi nhớ mọi thứ trong giấc mơ của mình một cách rất chi tiết, ngoài ra cũng là cơ sở để phán đoán xem bạn có trải qua giấc mơ Lucid dream hay không? 

4. Thiền chánh niệm

Hãy dành thời gian thiền và chánh niệm mỗi ngày để giúp tâm thể trở nên thoải mái và sảng khoái. Chưa kể còn giúp cho bạn có thể bước vào một giấc mơ sáng suốt một cách dễ dàng hơn. Bởi bản chất của việc chánh niệm là giúp cho bản thân nhận thức rõ hơn về môi trường và bản thân, từu đó cũng sẽ biết được bạn đang thực sự mơ hay tỉnh giấc.

Lucid Dream thật sự rất cuốn hút bởi chúng ta có thể làm mọi thứ mà bạn muốn trong giấc mơ một cách rất chân thật. Thậm chí có rất nhiều người bị nghiện giấc mơ này và không còn muốn sống trong thế giới thực nữa. Chính vì thế hãy thận trọng khi luyện tập Lucid dream nhé.