Trương Nhất Minh và chặng đường tạo nên TikTok - đế chế mạng xã hội tỷ đô

Trương Nhất Minh sinh năm 1983 tại Long Nham, một thị trấn nhỏ ở tỉnh Phúc Kiến, Trung Quốc. Bố anh cũng làm về công nghệ, còn mẹ anh là một y tá. Khi còn bé, Nhất Minh được sống trong môi trường giáo dục tự do, thoải mái, không có sự gò bó quá mức từ cha mẹ. Vì lẽ đó, từ nhỏ đến lớn, Nhất Minh luôn được khuyến khích tự mình đưa ra các lựa chọn và quyết định cho việc học hành cũng như nghề nghiệp sau này.

Là chàng trai đam mê kỹ thuật và công nghệ, nhưng Nhất Minh lại có tâm hồn khá lãng mạn. Thậm chí khi chọn trường đại học, ông cũng tự đưa ra 4 yêu cầu “phải có” tại nơi sẽ theo học là: gần biển để ăn hải sản, xa nhà, mùa đông có tuyết rơi và dễ tìm bạn gái. Chính nét tính cách này cũng là cơ sở để sau này, anh quyết định phát triển một trong những sản phẩm tạo được cảm xúc cho người dùng thành công nhất mọi thời đại: TikTok

5 lần khởi nghiệp thất bại trước khi tạo ra TikTok

Năm 2001, Trương Nhất Minh đến Thiên Tân và thi đỗ chuyên ngành Vi điện tử của trường Đại học Nam Khai.. Tuy nhiên sau đó, anh quyết định chuyển sang ngành Kỹ thuật phần mềm. Anh từng nói đây là một trong những quyết định “sáng suốt” nhất cuộc đời mình vì không chỉ chuyển hướng đúng chuyên ngành mình yêu thích, anh còn tìm thấy tình yêu đời mình với người bạn học đồng môn, sau này là vợ của anh.

Năm 2005, sau khi tốt nghiệp, Trương Nhất Minh đã quyết định đến Bắc Kinh lập nghiệp cùng một số người anh em cũng là sinh viên đồng môn trong trường. Nhóm của anh cùng nhau nghiên cứu và phát triển phần mềm văn phòng nhưng không thu được kết quả và phải giải tán. Đây cũng là thất bại đầu đời của Nhất Minh.

Đến tháng 2/2006, Trương Nhất Minh gia nhập Kuxun – một công ty khởi nghiệp về web du lịch và đặt phòng trực tuyến trực thuộc TripAdvisor. Anh là một trong những nhân viên đầu tiên khi mới thành lập, và chỉ trong vòng 1 năm anh trở thành Tổng giám kỹ thuật của công ty, quản lý đội ngũ nhân viên hơn 40 người. Kunxun sau đó cũng trở thành một website thành công và tiếng tăm trong ngành du lịch.

Đến năm 2008, Trương Nhất Minh từ chức ở Kuxun và chuyển sang làm việc cho Microsoft. Thế nhưng, đây là một nốt trầm trong sự nghiệp của anh. Do môi trường không phù hợp, anh hầu như không có thành tựu gì và sớm rời bỏ Microsoft sau nửa năm. “Bến đỗ” tiếp theo của anh là về làm việc cho Fanfou, trang web được mệnh danh là Twitter phiên bản Trung Quốc. Chính trong thời gian này, Nhất Minh đã lên ý tưởng và bắt đầu hình thành các bản nháp cho trang mạng trực tuyến của riêng mình với tham vọng không chỉ tạo ra một sản phẩm công nghệ thành công trong nước mà còn vươn ra biển lớn, thành danh trên thị trường quốc tế.

Chính vì tham vọng đó, Nhất Minh  tận dụng thời gian ở Fanfou để chủ động giao lưu với các vị tiền bối và dần học được cách quản lý từ những nhân vật "cứng cựa" như Trần Hoa – Founder của Changba, hay Vương Hưng – CEO của Meituan.

Cuối năm 2011, Trương Nhất Minh rời Fanfou, và trở thành CEO của 99fang.com, website tìm kiếm bất động sản lớn nhất Trung Quốc. Sau này, Nhất Minh từng chia sẻ rằng khoảng thời gian gắn bó với 99fang.com với cương vị CEO đã giúp anh tôi luyện được cách điều chỉnh và khống chế cảm xúc cùng kỹ năng quản lý cấp cao, điều cực kỳ quan trọng giúp anh đạt được những thành tựu to lớn sau này.

Bước ngoặt ý tưởng và những mốc son tạo nên một đế chế hùng mạnh 

Năm 2011, Trương Nhất Minh sớm đã nhận ra sự thay đổi của thói quen tiếp cận thông tin của người dùng gắn liền với sự bùng nổ của internet và các thiết bị di động thông minh, anh biết giờ chính là lúc nên bắt đầu sự nghiệp mà mình đã ấp ủ bấy lâu nay. Cuối năm đó, anh từ chức CEO của 99fang.com để chuẩn bị mọi hành trang sẵn sàng xây dựng “thế giới” của riêng mình

Đầu năm 2012, anh sáng lập ByteDance, công ty công nghệ Internet đa quốc gia của Trung Quốc, đặt trụ sở tại Bắc Kinh, với sản phẩm cốt lõi ban đầu là Toutiao, một ứng dụng tổng hợp tin tức sử dụng AI (trí thông minh nhân tạo) để tạo ra một nền tảng cung cấp thông tin dựa trên sở thích của người dùng. Đây là điểm đột phá “then chốt” so với các kênh tìm kiếm tin tức đình đám khác tại Trung Quốc như Baidu hay Paige Leskin.

Tháng 8/2012, ứng dụng đọc tin Toutiao của Zhang ra mắt, sử dụng công cụ thu thập thông tin về thói quen đọc và tìm kiếm của người dùng, sau đó gợi ý tin tức cho họ. Kết quả là đến năm 2014, Toutiao có 13 triệu người dùng thường xuyên mỗi ngày. Đây là ứng dụng đọc báo phổ biến nhất ở Đại lục.

Đầu tháng 8/2015, phiên bản quốc tế của Toutiao ra đời với tên gọi TopBuzz và nhanh chóng có lượng người dùng tăng chóng mặt, ứng dụng TopBuzz trở nên phổ biến ở Mỹ, Brazil, các nước Mỹ latinh và hàng chục nước khác trên thế giới.

Tiếp nối những thành công ngoài mong đợi của Toutiao, Nhất Minh nhanh chóng nhận ra tiềm năng to lớn và cơ hội ở dịch vụ streaming (phát trực tuyến) mới nổi.

Tháng 9 năm 2016, ByteDance lần đầu cho ra mắt ứng dụng TikTok dưới cái tên Douyin. Và sự bùng nổ của Douyin hay Tik Tok (tên quốc tế) thực sự là một quả bom có sức công phá khủng khiếp. Cho tới hiện tại, đây là ứng dụng trực tuyến có tốc độ phát triển nhanh nhất thế giới, với 800 triệu người dùng tích cực, có mặt tại 155 quốc gia, với 75 ngôn ngữ có sẵn.

Theo báo cáo của Sensor Tower, công ty phân tích ứng dụng di động, đến tháng 4/2020, TikTok đã vượt mặt YouTube, Tinder, Tencent Video… để trở thành ứng dụng kiếm tiền nhiều nhất thế giới hơn 2 tỷ lượt tải TikTok trên 2 kho ứng dụng Apple App Store và Google Play.

Sự phát triển thần tốc của 2 đứa con cưng Toutiao và Douyin (Tik Tok) đã giúp Trương Nhất Minh lọt vào danh sách tỷ phú của Forbes với giá trị tài sản ròng là 4 tỷ đô la vào năm 2018. Đến năm 2019, công ty ByteDance của Trương Nhất Minh được định giá tới 100 tỷ đô la.

Hiện nay, sự phát triển của Tik Tok vẫn đang trên đà tăng trưởng bất chấp đại dịch Covid-19 và nhiều cáo buộc đến từ chính quyền các quốc gia như Mỹ, Ấn Độ, Vương quốc Anh… Chỉ tính riêng trong quý I/2020 TikTok đã có 315 triệu lượt tải, bỏ xa con số của các “ông kẹ” như Facebook, Instagram, Snapchat hay YouTube. 

ByteDance giờ đây đã thực sự thành danh ở quê nhà và vươn ra thế giới thành công ty toàn cầu như ước vọng ban đầu của Trương Nhất Minh. Câu chuyện về Tik Tok sẽ luôn là nguồn cảm hứng mãnh liệt cho những người trẻ dám mơ lớn và không ngừng sáng tạo.