Ăn chay được xem là chế độ ăn của người tu hành Phật giáo. Nhưng ngày nay, ăn chay không chỉ có lý do tôn giáo. Chế độ ăn thuần thực vật này được sử dụng phổ biến trên toàn cầu như một phương pháp chữa bệnh, giảm cân, duy trì tuổi trẻ, thanh lọc cơ thể hay để bảo vệ môi trường sống.
Một khảo sát cho biết Việt Nam hiện có 10% dân số thường xuyên ăn chay. Con số này tại Châu Âu lên đến 20%.
Đạo Phật chủ trương không sát sinh. Do đó, những người tu hành hay các tín đồ Phật giáo được khuyến khích ăn chay để tránh nghiệp sát hại, tăng trưởng lòng từ bi.
Theo đạo Phật, các loài động vật có linh tính giống như con người. Hơn nữa, chúng sinh trong thế giới đều do luân hồi nghiệp báo mà biến hóa ra. Việc ăn thịt lẫn nhau sẽ khiến nghiệp chướng nặng thêm, dẫn tới chìm mãi trong luân hồi không thoát ra được. Ăn chay chính là một phương tiện để giải nghiệp trong quá trình tu hành.
Một số nghiên cứu về tiến hóa cho rằng, răng của loài người được cấu tạo giống như răng của các loài động vật ăn thực vật, có răng hàm và xương quai hàm giúp nhai theo cử động chiều ngang và qua lại.
Trong khi đó, động vật ăn thịt có răng nanh sắc bén nhưng không có răng hàm và xương quai hàm. Là bởi khi ăn thịt, chúng chỉ xé nuốt trọn chứ không nhai.
Ngoài cấu tạo răng thì bộ phận tiêu hóa của các loài động vật ăn thực vật cũng khác với động vật ăn thịt. Động vật ăn thịt có đường tiêu hóa chỉ dài gấp 3 lần tổng chiều dài cơ thể. Trong khi đó, loài người và các loài động vật ăn rau quả có chiều dài đường ruột gấp đến 10 lần cơ thể.
Chất cặn bã ở trong ruột của loài thú ăn thịt sẽ được bài tiết ra ngoài nhanh chóng hơn so đường ruột ngắn. Còn với loài người và loài động vật ăn thảo mộc, chất cặn bã sẽ ở lại lâu hơn. Vì vậy, nếu ăn thịt, các chất độc có trong thịt sẽ tích tụ lại trong cơ thể người, gây ra nhiều căn bệnh mãn tính và cấp tính. Ăn chay do đó được xem là phù hợp với cấu tạo cơ thể tự nhiên của loài người.
Ăn chay được chứng minh là tốt cho sức khỏe nếu áp dụng một chế độ khoa học, cân bằng.
Ăn chay giàu protein. Một phép so sánh nhỏ để mô tả về lượng protein trong chế độ ăn chay và ăn thịt như sau: 100g thịt bò chứa 20g protein, 100g pho mát chứa 25g protein và 100g đậu nành chứa đến 34g protein.
Người ăn chay cũng có hàm lượng cholesterol trong máu thấp hơn và dễ dàng trong việc điều trị y tế hơn. Mức cholesterol xấu trong máu của người ăn chay thấp hơn những người ăn thịt kèm theo lovastatin (một loại thuốc giúp hạ thấp cholesterol xấu).
Chế độ chay cũng cung cấp nguồn vitamin và khoáng chất dồi dào từ rau củ quả. Các chất chống oxy hóa luôn có mặt nhiều nhất trong thực vật. Vì vậy, ăn chay không chỉ khỏe hơn mà còn trẻ hơn, duy trì sự đàn hồi của làn da và giúp nội tiết tố luôn khỏe mạnh.
Để phục vụ cho nhu cầu ăn thịt trên toàn cầu, những trang trại chăn nuôi giết mổ động vật ngày càng mở rộng quy mô. Ngành công nghiệp chăn nuôi và chế biến thịt gia súc gia cầm tạo ra lượng chất thải khổng lồ, gia tăng ô nhiễm môi trường.
Những người theo đuổi mục tiêu bảo vệ môi trường ăn chay để phản đối tác động tiêu cực của ngành công nghiệp chăn nuôi này. Bên cạnh đó, họ cũng muốn duy trì hệ sinh thái cân bằng hơn, không có nhiều loài động vật bị nhân giống vô độ để phục vụ nhu cầu ăn uống của con người.
Bình luận