Nữ doanh nhân Trần Thị Hường (hay bà Tư Hường) là người sáng lập và tạo nên đế chế kinh doanh Tập đoàn Hoàn Cầu vào năm 1993. Số vốn điều lệ ban đầu của Hoàn Cầu là 193 tỉ đồng (này là 1.170 tỉ đồng) với gần 40 công ty thành viên trải dài tại Khánh Hòa, TP HCM, Đà Lạt, Đồng Nai...
Mảng kinh doanh chính của tập đoàn này là bất động sản với hàng loạt dự án lớn ở nhiều nơi. Trong đó trọng điểm là tại Khánh Hòa với trung tâm là dự án Diamond Bay (xã Phước Đồng, Nha Trang) được đầu tư và quản lý bởi Công ty TNHH Hoàn Cầu Nha Trang với tổng vốn đầu tư dự kiến lên đến 4 tỉ USD. Hiện dự án đã hoàn thành một số khu vực và từng là nơi tổ chức cuộc thi hoa hậu hoàn vũ thế giới năm 2008.
Bà Tư Hường tên thật là Trần Thị Hường, sinh năm 1936, mất năm 2017 (81 tuổi). Bà là con thứ tư trong một gia đình đông anh em có gia cảnh nghèo khó ở tỉnh Bình Định. Ngay từ bé, bà đã phải lăn lộn làm đủ nghề từ buôn dầu dừa, bán đậu phộng, buôn vải, bỏ mối rượu… để phụ giúp gia đình, thậm chí bà phải bỏ học khi còn chưa học hết lớp 5.
Sau khi kết hôn với ông Nguyễn Chấn, hai vợ chồng bà làm về công nghiệp rồi bén duyên với nghề buôn bán bất động sản. Hai ông bà có tất cả 10 người con trong đó có 3 con trai và 7 con gái. Trong số này, có 5 người con của bà đã định cư tại Canada. Năm 1979, gia đình bà Tư Hường chuyển vào TP. Hồ Chí Minh định cư và phát triển công việc kinh doanh. Bà Tư Hường thành công trở thành nhà cung ứng thủy sản cho tổng công ty thủy sản Seaprodex vào năm 1982.
Những mốc son chói lọi trong sự nghiệp của bà bắt đầu được gây dựng từ thời kỳ đổi mới và mở cửa của nền kinh tế thị trường Việt Nam đầu những năm 90. Thật khó có thể tin rằng, một người phụ nữ chưa học hết lớp 5 lại "dám" mạnh tay đi tiên phong trong lĩnh vực mua bán - sáp nhập các thương hiệu, điều mà mới trước đó vài năm chẳng mấy ai dám nghĩ tới chứ đừng nói là bắt tay vào làm bởi những rắc rối và nhiêu khê của cơ chế quản lý.
Dám nghĩ dám làm, bà Tư Hường đã cho thấy tầm nhìn táo bạo nhưng thực tiễn của mình với hàng loạt thương vụ thành công. Trong đó nổi bật nhất là các thương vụ đình đám như: Đầu tư gần một nửa số vốn xây dựng nhà máy bia ở Khánh Hòa, kế đó bán lại dây chuyền sản xuất cho hãng bia danh tiếng thế giới San Miguel với giá 24 triệu USD. Thương vụ này đánh dấu khoản lợi nhuận cực lớn vào thời điểm đó là 5 triệu USD cho riêng bà Hường và đưa bà trở thành người đầu tiên của Việt Nam thực hiện M&A (Mergers - sáp nhập và Acquisitions - mua lại) một thương hiệu với đối tác nước ngoài.
Tiếp đó, bà bắt tay xây dựng nhà máy Sài Gòn Cola ở quận Thủ Đức TP.HCM. Sau đó tiếp tục là một thương vụ M&A khác với đối tác là Coca Cola có giá 15 triệu USD, dự tính thương vụ này đem lại khoản lãi từ 1 - 2 triệu USD cho mỗi người con của bà tùy theo tỉ lệ góp vốn. Tiếp tục với cách làm trên, bà xây nhà máy nước giải khát mới với khoản đầu tư 5 triệu USD và bán cho Lipovitan với giá 17 triệu USD.
Năm 1991, bà Tư Hường bổ sung thêm mảng kinh doanh - khai thác lâm sản với việc thành lập công ty TNHH Sơn Hải tại Gia Lai. Đến năm 1993, bà thành lập Công ty TNHH Hoàn Cầu với số vốn 193 tỷ đồng và làm chủ tịch của công ty, ngành nghề kinh doanh chính là bất động sản, sản xuất vật liệu xây dựng.
Đến năm 2015, số vốn của Hoàn Cầu đã tăng lên tới 1.170 tỷ đồng, có 28 công ty thành viên hoạt động trong nhiều ngành nghề khác nhau nhưng phát triển mạnh nhất ở 2 mảng Bất động sản và Khách sạn - du lịch nghỉ dưỡng. Ngoài ra, bà Tư Hường còn được biết đến như một "bà trùm" yến sào ở Khánh Hòa và là bà chủ của ngân hàng Nam Á thời kỳ đầu tiên.
Nữ cường nhân của làng kinh doanh khi ấy đã khẳng định mình đi lên từ buôn bán bất động sản và thành công có được là tự hai bàn tay bà gây dựng lên từng chút một chứ không hề có sự chống lưng hay hỗ trợ nào. Bà Tư Hường từng chia sẻ: “Tôi bước đi từng bước, không lợi dụng ai, dựa vào ông nào. Tự tôi đi, nếu tôi thấy chân không vững thì không đi. Nếu tôi có nhờ là nhờ việc đúng và sẽ yêu cầu Nhà nước ký cho tôi, đó là nhờ về giấy tờ thôi."
Có thể nói, dự án trọng điểm nhất của Hoàn Cầu chính là Diamond Bay, với tổng vốn đầu tư lên tới 4 tỷ USD tại Nha Trang, Khánh Hòa. Khu siêu phức hợp này có tới 15 resorts, hơn 15.000 phòng khách sạn, căn hộ nghỉ dưỡng và 4.000 biệt thự trên biển. Ngoài ra, nó cũng chứa hàng loạt tiện ích sang trọng khác như sân golf, trung tâm thương mại, bệnh viện, trường học khu vui chơi giải trí...
Năm 2008, nhằm tạo một cú huých truyền thông mạnh để khẳng định thương hiệu, Tập đoàn Hoàn Cầu cùng Ciat và Việt CEO thành lập Công ty Hoàn Vũ và đứng ra tổ chức cuộc thi hoa hậu hoàn vũ 2008 tại Diamond Bay. Chi phí xây dựng công trình để phục vụ cho cuộc thi khi đó lên tới 45 triệu USD và chi phí tổ chức sự kiện là 20 triệu USD. Đây là lần đầu tiên có công ty ở Việt nam "dám" và đủ sức tổ chức cuộc thi tầm cỡ thế giới (khi ấy bản quyền cuộc thi thuộc tập đoàn của cựu Tổng thống Hoa Kỳ Donal Trump). Sau cuộc thi, Á hậu khi ấy là Dương Trương Thiên Lý đã quyết định kết hôn với ông Nguyễn Quốc Toàn, con trai bà Hường vào năm 2011. Đây là cuộc hôn nhân gây được tiếng vang và hiệu ứng truyền thông cực mạnh khi ấy.
Tập đoàn Hoàn Cầu còn có Trung tâm thương mại và khách sạn Hoàn Cầu (Nha Trang Center) rộng tới hơn 9 nghìn m2 với quy mô vốn đầu tư là 1.500 tỷ đồng. Quy mô xây dựng bao gồm 2 tòa tháp đôi căn hộ, 1 khách sạn cao 19 tầng bề thế.
Ngoài ra, Hoàn Cầu có khu phức hợp dịch vụ thương mại và căn hộ cao cấp Diamond City rộng hơn 14 héc ta tại TP HCM. Dự án có tổng vốn đầu tư dự kiến 15.000 tỷ đồng. Một số công trình nổi bật khác như khu căn hộ Cantavil Hoàn Cầu, Khu căn hộ thương mại Đại phú, Khu căn hộ Saigonland.
Bên cạnh đầu tư bất động sản, Hoàn Cầu còn tiến hành đầu tư vào xây dựng hạ tầng - Khu công nghiệp với đường bay Cam Ranh; Sở hữu nhà máy sản xuất đá Granit Hoàn Cầu; Lấn sân cả lĩnh vực Y tế, giáo dục và truyền thông như Đại học Quang Trung (Quy Nhơn), Trung tâm y khoa Saint Luke (Phú Mỹ Hưng). Như vậy, kể từ thời điểm Hoàn Cầu được thành lập năm 1991 đến khi bà Tư Hường mất năm 2017. Trải qua 26 năm phát triển, tập đoàn Hoàn Cầu đã trở thành một trong những cái tên đình đám và nổi bất nhất trên thị trường Bất động sản, xây dựng hạ tầng - tất cả đều phần lớn đến từ tầm nhìn và bàn tay lèo lái tài tình của bà Tư Hường, linh hồn thực sự của Hoàn Cầu.
Vào năm 1995, bà Tư Hường bắt đầu bước vào lĩnh vực tài chính với cánh cửa mang tên ngân hàng Nam Á. Sau hơn 10 năm, lãnh đạo chủ chốt của ngân hàng đều thuộc về tay những người con, người quen của bà Hường. 2 con của bà là ông Nguyễn Quốc Mỹ (Phó chủ tịch thường trực hội đồng quản trị) và ông Nguyễn Quốc Toàn là Chủ tịch hội đồng quản trị. Năm 2017 - khi bà Tư Hường mất thì ngân hàng Nam Á có tổng giá trị tài sản lên tới 75 nghìn tỷ đồng cùng mức tăng trưởng 38% so với cùng kỳ năm trước. Đến năm 2019, Nam Á dự kiến tăng lợi nhuận lên 800 tỷ đồng và tài sản tăng lên 86 nghìn tỷ đồng.
Những tưởng sự phát triển của Ngân hàng Nam Á sẽ là di sản đồ sộ và vững chắc của bà Hường cho thế hệ sau, nào ngờ đây lại chính là "đầu mối" cho những bất hòa và tranh chấp đến từ những người ruột thịt của chính bà Hường. Năm 2019, 3 năm sau ngày bà Tư Hường mất, chồng của bà là ông Nguyễn Chấn khi ấy đã 96 tuổi đã tổ chức họp báo công bố về việc ông đứng ra tố cáo con trai là ông Nguyễn Quốc Toàn, chồng Á hậu Dương Trương Thiên Lý chiếm giữ ngân hàng. Ông Chấn tiết lộ thông tin, ngân hàng Nam Á và tập đoàn Hoàn Cầu vẫn thuộc quyền sở hữu của ông và bà Tư Hường. Khi bà Hường ốm bệnh đã ủy nhiệm quyền quản lý cho con là ông Nguyễn Quốc Toàn đứng ra quản lý ngân hàng và Tập đoàn Hoàn Cầu. Tuy nhiên sau này, ông Toàn đã lợi dụng tình thế để chiếm đoạt quyền sở hữu Ngân hàng và công ty.
Cụ thể lời buộc tội như sau: "Lạm dụng sự tín nhiệm của gia đình cùng sự cấu kết, tiếp tay của một số cá nhân, người con trai thứ của tôi là Nguyễn Quốc Toàn đã chiếm giữ hết tài sản của vợ chồng tôi để lại có giá trị ước tính khoảng 30.000 tỷ đồng. Số tài sản này bao gồm: Cổ phiếu Ngân hàng Nam Á; cổ phần tại các công ty trong hệ thống Tập đoàn Hoàn Cầu và các khoản đầu tư vào doanh nghiệp dưới hình thức góp vốn, mua cổ phần", ông Chấn công bố với truyền thông. Ngoài ra, ông còn tố con trai mình đã cùng người lạ đột nhập trái phép và tư gia của ông để mở két sắt, lấy đi giấy tờ và tài liệu quan trọng chứng mình quyền sở hữu công ty của vợ chồng ông.
Vụ việc đấu tố ầm ĩ đếm mức Cơ quan cảnh sát điều tra Bộ Công an phải vào cuộc và xác nhận tiến hành khởi tố vụ án "lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản" dựa trên đơn tố cáo của ông Nguyễn Chấn với bị đơn là ông Nguyễn Quốc Toàn, cũng là con trai của ông Chấn. Tội danh cáo buộc là lợi dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản có trị giá tới 30 ngàn tỷ đồng (tương đương 1,5 tỷ USD.)
Ở một diễn biến phức tạp khác, 3 con gái của ông gồm bà Nguyễn Thị Xuân Hương, Nguyễn Thị Xuân Nữ và Nguyễn Thị Thanh Vân cũng gửi đơn tố cáo và kêu cứu đến Bộ trưởng Bộ Công an, Viện KSND tối cao để tố cáo lại chính bố mình là ông Nguyễn Chấn đã có hành vi vu khống và nghe xúi giục từ ông Nguyễn Quốc Cường để nhằm phá hoại sản của bà Tư Hường để lại cho con cháu. Như vậy, di sản lớn nhất mà bà Tư Hường - nữ doanh nhân tài năng và bản lĩnh bậc nhất Việt Nam để lại cho gia tộc là Tập đoàn Hoàn Cầu và ngân hàng Nam Á phải đối mặt với tình thế "tan đàn xẻ nghé" và tranh chấp bởi chính những người thân trong gia đình bà.
Hiện nay, ông Chấn - chồng bà Hường đã không còn nắm giữ phần vốn tại Hoàn Cầu. Tập đoàn Hoàn Cầu đã có tới 99% vốn thuộc về Tổng giám đốc Phan Đình Tân với giá trị 1.158 tỷ đồng, còn lại 1% do bà Nguyễn Tôn Nữ Như Hoàng sở hữu. Ông Phan Đình Tân hiện cũng đồng thời là Phó Chủ tịch ngân hàng Nam Á dưới sự ủy thác của ông Nguyễn Quốc Toàn.
Ở ngân hàng Nam Á, từ năm 2015 thì bà Tư Hường chỉ còn sở hữu 0,47% cổ phần và ông Nguyễn Chấn chỉ có 0,82%. Trên giấy tờ, người con trai là ông Nguyễn Quốc Toàn sở hữu 5% và công ty Rồng Thái Bình (chủ tịch là ông Toàn) đang nắm 14,26% ngân hàng Nam Á. Về vụ kiện của ông Chấn, đầu năm 2021, Bộ Công an đã tạm đình chỉ điều tra vụ án hình sự đối với vụ án "Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản" liên quan đến ngân hàng Nam Á và tập đoàn Hoàn Cầu.
Bình luận