Gỏi kiến vàng - món ăn ngon trứ danh của người Rơ Măm

Đặc sản "Gỏi kiến vàng" của Kon Tum

Làng Le (xã Mo Rai, huyện Sa Thầy, tỉnh Kon Tum) có khoảng 160 hộ dân và 460 dân cư người dân tộc Rơ Măm cùng nhau sinh sống giữa núi rừng của mảnh đất Tây Nguyên. Tại đây, có một món ăn mà bất cứ ai khi nghe đến tên cũng phải thắc mắc, ngạc nhiên vì độ độc đáo của nó, đó chính "Gỏi kiến vàng".

Món ăn độc đáo này là món ăn đặc trưng của người dân tộc Rơ Măm. Và món ăn này cũng chỉ xuất hiện vào những dịp lễ hội hoặc khi chủ nhà đón tiếp khách quý ghé đến nhà chơi mà thôi.

Cách chế biến món cá gỏi kiến vàng

Để chế biến được món ăn độc lạ này cần có sự kết hợp từ các nguyên liệu khác nhau, bao gồm: kiến vàng, cá suối, trứng kiến vàng cùng với một vài những loại lá cây khác được tìm thấy ở trong rừng. Cá suối to sẽ được đem loại bỏ hết xương. Phần da cá được băm nhỏ nhuyễn và tẩm ướp, trộn đều cùng với sả và ớt. Sau đó, hỗn hợp này sẽ được đựng trong một chiếc tô lớn và để riêng.

Tiếp đó, người ta sẽ rung cành cây có kiến vàng và trứng kiến vàng để kiến và trứng kiến rời vào tô hoặc thau. Khi đó kiến sẽ cắn phần thịt cá và chính phần dịch tiết ra sẽ làm chín được cá. Đợi tiếp trong vòng nửa giờ đồng hồ, người dân nơi đây sẽ sơ chế sạch sẽ phần trứng kiến rồi thả vào, dùng tay để trộn đều tất cả các nguyên liệu lên với nhau và vắt khô kiệt nước. Vậy là món "Gỏi kiến vàng" đã hoàn thành.

Những người chế biến món ăn này cho rằng, khi kiến vàng đốt phần thịt cá suối sẽ khiến cho cá được chín từ từ bằng chính chất dịch được tiết ra từ kiến vàng. Và lúc đó, cá sẽ có một vị chua vô cùng đặc trưng. Để có món gỏi kiến vàng ngon, bạn cần kiếm được cá suối mới ngon và có hương vị ngọt, thanh chuẩn vị. Kiến vàng thì cần phải đi tìm những tổ kiến vàng  to và đương nhiên là phải có cả trứng kiến thì mới có thể chế biến thành gỏi được. 

Để làm được món ngon này, nhất định phải có người chịu "hy sinh" để ra tổ và bắt kiến về. Người này có thể bị kiến cắn vì thế người đi lấy kiến vàng thường là thanh niên tráng kiện. Ấy thế mà người dân nơi đây vẫn cứ đi bắt kiến vàng như một lẽ thông thường, vì phải như thế thì mới có gỏi kiến vàng ngon để ăn được.

Gỏi kiến vàng sau khi đã được vắt khô nước thì sẽ bỏ vào trong một chiếc mâm mà trong đó có rất nhiều loại lá cây rừng khác nhau như: lá bứa, rau răm, xoài non,... Khi thưởng thức, người ăn sẽ ngắt từng chiếc lá, xếp lại thành một hình cái phễu rồi gắp một chút gỏi kiến vào, bỏ thêm chút muối, cuộn tròn lại và cứ thế mà thưởng thức thôi.

Người ăn sẽ sớm cảm nhận được vị ngọt từ cá suối, vị beo béo của trứng kiến, vị chua chua đặc trưng của kiến vàng và kết hợp cùng với hương vị từ các loại rau rừng. Tất cả sẽ tạo nên một hương vị vô cùng đặc trưng và độc đáo cho món ăn với cái tên cũng lạ lẫm chả kém này. Từng miếng gỏi có vị thanh, nhẹ, ngọt bùi mà hoàn toàn không có một chút vị tanh nào từ cá suối.

Có nhiều người, khi mới nghe đến tên gọi thì đều ngần ngại và không dám thử trải nghiệm thưởng thức món ăn này. Thế nhưng, khi đã ăn thử một miếng rồi thì lại dễ dàng bị nghiền ngay tắp lự bởi chính hương vị béo ngậy, chua chua, ngọt ngọt của món gỏi kiến vàng. Nếu có cơ hội đến thăm người dân Rơ Măm, nhất định bạn phải để cho bản thân một cơ hội để thưởng thức món ăn độc đáo này nhé!