Huyền thoại cao Sao Vàng: Mất thị phần nội địa và sức hút lạ kỳ ở trời Tây

Cao Sao Vàng thời oanh liệt

Ít người biết, khi mới ra đời năm 1969, loại cao được điều chế từ nhiều tinh dầu gồm long não, menthol, bạc hà, tràm, hương nhu trắng, quế với kiểu hộp tròn nhỏ gọn in hình logo sao vàng nổi bật trên nền đỏ lại nổi tiếng trước tiên ở lãnh địa xuất khẩu, đặc biệt là thị trường Liên Xô và các nước Đông Âu thuộc khối Xã hội chủ nghĩa cũ.

Sản lượng xuất khẩu của cao Sao Vàng khi đó lên tới 20 triệu hộp. Thậm chí có năm kim ngạch xuất nhập khẩu của sản phẩm lên tám chín trăm triệu USD.

Sau khi liên bang Xô Viết tan rã, cao Sao Vàng mới dần trở thành sản phẩm không thể thiếu trong tủ thuốc của mọi gia đình người Việt, đến mức hễ đi ra đường là các ông bà, anh chị phải thủ theo hộp cao trong túi để đề phòng “bất trắc”.

Với những người Việt nam trong những năm tháng ấy, cao Sao Vàng là “thần dược”, vừa rẻ, vừa tiện dụng khi chữa đủ loại bệnh như: Đau bụng, cảm gió, buồn nôn, nhức đầu, say tàu xe, bong gân hoặc các vết do côn trùng cắn. 

Tuy nhiên, theo dòng chảy của thị trường và các quy luật kinh tế mới, nhất là sau khi kết thúc chế độ bao cấp, sự xuất hiện của vô vàn các thương hiệu cao, dầu xoa mới như dầu khuynh diệp, dầu tràm, cao bạch hổ… đã khiến cao Sao Vàng không còn giữ được vị thế độc tôn vốn có, dần yếu thế và bị lãng quên. 

Trên các sàn thương mại điện tử, người dân vẫn có thể tìm mua cao Sao Vàng với mức giá từ 2000 – 4000 đồng/hộp. Song không phải ai cũng biết điều này vì gian hàng của sản phẩm không đặt chế độ quảng cáo, tiếp cận khách hàng. Ở các hiệu thuốc vùng nông thôn, Sao Vàng cũng vẫn được bày bán, nhưng giá rẻ và uy tín lâu năm không giúp sản phẩm trở nên đắt khách hơn. 

Sự đắt đỏ lạ lùng tại trời Tây

Thất thế hoàn toàn tại quê nhà, nhưng cao Sao Vàng lại “ăn nên làm ra” và nổi tiếng ở hơn 15 nước, đặc biệt là tại Liên bang Nga. Thậm chí mới đây, một kênh YouTube tại Nga đã làm quảng cáo miễn phí về sản phẩm Cao Sao Vàng của Việt Nam, thu hút được gần 70.000 lượt xem và hàng chục nghìn lượt bình luận.

Trên Amazon, 1 hộp cao Sao Vàng được chào bán với giá từ 2 đến 4 USD. Còn muốn sở hữu “siêu phẩm” này trên eBay, bạn sẽ phải bỏ ra 3 – 5 USD, tương đương con số 70.000 đến hơn 100.000 đồng tiền Việt, đắt gấp 30 lần so với giá gốc bán ở Việt Nam.

Kỷ lục về hộp cao Sao Vàng đắt nhất được bán ra là 8,99USD tức là tới hơn 200.000 đồng, đội giá hơn 100 lần giá gốc. Dẫu vậy, mặt hàng luôn ở trong tình trạng “còn rất ít” hoặc “hết hàng”. 

Ông Bùi Xuân Hưởng, Chủ tịch HĐQT Công ty cổ phần Dược phẩm Trung ương 3 (tiền thân là xí nghiệp dược phẩm TW3) cho biết: “Công ty vẫn còn duy trì sản xuất sản phẩm cao mang thương hiệu Sao Vàng, tuy nhiên sản lượng sản xuất ra chủ yếu phục vụ thị trường nước ngoài."

Ban đầu, các công ty phân phối lẻ là đơn vị đã đưa cao Sao Vàng ra nước ngoài và gây được tiếng vang. Tuy nhiên, nhận thấy tiềm năng của sản phẩm, trong khoảng vài năm trở lại đây, công ty Dược phẩm Trung ương 3 đã trực tiếp xuất khẩu và mở rộng thị trường sang cả các nước Trung Đông, Châu Phi và được người tiêu dùng ở đây ưa thích.

Cũng theo ông Hưởng, sở dĩ sản phẩm cao Sao Vàng có sức hút tại các nước trong khu vực Đông Âu một phần nhờ yếu tố lịch sử. Cao Sao Vàng vốn là mặt hàng được ưa chuộng bậc nhất tại liên bang Xô Viết cũ và sau này là Liên bang Nga. Người dân ở đây vẫn duy trì thói quen sử dụng sản phẩm này một cách phổ biến trong nhiều thập kỷ qua.

Bên cạnh đó, ngoài tác dụng nhanh chóng và "đa năng" cho nhiều vấn đề sức khỏe phổ biến, cao Sao Vàng còn hết sức phù hợp để dùng khử mùi không khí trong phòng, chữa nhiễm trùng nấm trên móng tay, chân, làm cho mèo không cào đồ đạc trong nhà hay thậm chí còn sử dụng như một loại hương liệu giảm căng thẳng, stress. Theo ông Hưởng, những công dụng không ngờ này của cao Sao Vàng ít được áp dụng tại Việt Nam.

Từ năm 2013 trở lại đây, cao Sao Vàng là mặt hàng "hot" trên khắp các trang mạng xã hội trực tuyến, thiết lập “sức cuốn hút ” mãnh liệt trên các sàn thương mại điện tử tầm cỡ quốc tế như Amazon, eBay… Với mức độ “cháy hàng” khó tin, cao Sao Vàng nằm trong danh mục sản phẩm Việt Nam chất lượng hàng đầu quốc tế, điều mà nhiều thương hiệu Việt khác không làm được.