Mùa trăng tháng 8, đi tìm vị bánh Trung thu truyền thống của Hà Nội

Mỗi dịp Trung thu, phố phường Hà Nội lại rộn rã với các quầy hàng bánh nướng, bánh dẻo đa dạng mẫu mã, chủng loại. Mỗi năm, người ta lại sáng tạo ra một loại bánh mới với một loại nhân mới, nghe lại tai và phức tạp, cách trang trí cũng vô cùng cầu kỳ, bắt mắt, song dòng bánh Trung thu truyền thống với nhân mứt bí trắng ngần, hạt dưa bùi béo, mỡ phần ngậy ngọt điểm xuyết thêm chút lá chanh the mát... vẫn có chỗ đứng không thể thay thế trong lòng người dân Hà thành. 

Cuộc sống hiện đại du nhập nhiều phong cách ẩm thực, bánh Trung Thu bởi đó mà cũng biến tấu thành nhiều phiên bản, có loại thì được làm từ thạch rau câu; có loại lại na na bánh dứa Đài Loan, có loại thì rõ ràng được “cải biên” từ những chiếc bánh Namagashi của Nhật Bản…

Nhưng dù bánh Trung Thu hiện đại có nhiều hương vị mới mẻ, khác lạ đến thế nào, thì hương vị bánh Trung Thu truyền thống Hà Nội vẫn có một chỗ đứng riêng vững vàng trong lòng những tín đồ ẩm thực, bởi đơn giản, mùa Thu là mùa của kí ức, và phàm là những gì liên quan đến chuyện cũ, người xưa thì đều khiến người ta phải nhớ nhung, hoài cổ mà tìm về.

Ở Hà Nội có nhiều cửa hàng bán bánh Trung thu gia truyền, giữ nguyên hương vị truyền thống, song nổi tiếng nhất chỉ có “tứ trụ”: Bảo Phương ở Thuỵ Khuê, bánh Bà Dần – Hàng Bè, bánh Phương Soát – Hàng Chiếu và bánh Ninh Hương – Hàng Điếu. Mấy cửa tiệm bánh này đều nằm trên những con phố nhỏ, mang dáng vẻ mộc mạc, giản dị của những “nhà buôn” phố cổ đã thành danh lâu năm.

Cứ đến mùa trăng tháng 8, người bận rộn đến mấy, đi qua các hiệu bánh này, cũng phải giật mình sực nhớ: “Ồ nhỉ, đã sắp đến rằm!” vì dòng người xếp hàng dài chờ đợi mua bánh, hay vì mùi thơm hấp dẫn béo ngậy của bánh nướng vừa ra lò cứ ngào ngạt theo gió đưa hương.

Cũng như nhiều đặc sản Hà thành khác, bánh Trung Thu truyền thống cũng là một hương vị ẩm thực “gây nghiện”, nên cứ đến hẹn lại lên, dòng người dẫu “rồng rắn lên mây” chờ mua bánh, nhưng ai nấy đều nhẫn nại, để rồi hân hoan khi cầm trên tay hộp bánh ra về. Có lẽ cái thú thưởng thức bánh ngon cũng một phần bắt nguồn từ sự háo hức, đợi chờ khi mua bánh. 

Đều làm bánh theo phương pháp thủ công và trung thành với vị truyền thống, song mỗi cửa hàng bánh Trung Thu nổi tiếng ở Hà Nội lại có một bí quyết gia truyền khác nhau để nhấn nhá tạo nên điều khác biệt, riêng có. Như bánh Bảo Phương thì có lớp vỏ bánh được nướng kỹ tạo hương thơm đặc biệt; còn bánh Bà Dần thì làm nên thương hiệu bởi sự hài hoà, không quá ngọt, không quá béo; bánh Phương Soát thì ngoài vị ngon còn có tạo hình đẹp, có cả bánh cá chép vọng nguyệt, bánh nướng đàn lợn…; trong khi bánh Ninh Hương lại gây ấn tượng bởi dòng bánh dẻo hạt sen với sự nhuyễn mịn trong nhân bánh và hương thơm thanh tao, dịu dàng của sen được lưu giữ nguyên vẹn…