Sứa đỏ, món sashimi made in Việt Nam, tưởng không ngon mà ngon không tưởng

Đến hẹn lại lên, mỗi khi Hà Nội chuẩn bị vào hè là nhiều người lại rủ nhau đến các hàng sứa đỏ check-in. Mùa sứa đỏ thường bắt đầu từ tháng 2 đến tháng 5 âm lịch, thế nhưng sứa đỏ ngon nhất sẽ vào khoảng tháng 3 dương lịch.

Hà Nội không có biển, thế nhưng lại là nơi hội tụ tinh hoa ẩm thực của cả Bắc Bộ nên thức ngon, vật lạ gì cũng có đủ. Chẳng những thế, những cái miệng sành ăn chốn Kẻ Chợ đã sáng tạo thêm để những thức vùng miền ấy trở thành đặc sản riêng có. Sứa đỏ không ngoại lệ.

Sứa đỏ vốn chỉ có ở biển Nam Định, Hải Phòng hay Thái Bình, thế nhưng khi về Hà Nội, chẳng biết từ đâu hay từ bao giờ sứa đỏ qua sự sáng tạo của người Hà Nội sứa đỏ mang một hình dáng khác lạ hẳn, màu sắc hơn, cầu kỳ hơn và ngon lành hơn. Để rồi từ khi nào không rõ, sửa đỏ trở thành thứ quà mùa hè đặc sản của vùng đất Kinh kỳ.

Nói về sứa đỏ, dù cùng là sứa thật nhưng không phải sứa đỏ vùng nào cũng giống nhau. Sứa đỏ Hải Phòng có màu đỏ khá đậm, còn sứa đỏ Thái Bình sẽ đỏ tươi và nhạt hơn. Sứa đỏ Hà Nội thường chuộng sứa lấy từ biển Hải Phòng, có lẽ phần vì những miếng sữa cam đỏ sậm ấy chưa ăn nhìn đã thấy ngon mắt.

Sứa sau khi được bắt về sẽ được ngâm ngay trong các thùng nước đã pha sẵn rễ hoặc vỏ cây sú vẹt. Nhờ thao tác này mà sứa đỏ không bị tan, giữ được độ giòn và màu sắc bắt mắt. Sau đó, sứa đỏ được ngâm tiếp trong một chậu nước sạch có tinh dầu quất để giảm mùi tanh và thêm mùi thơm nhè cho sứa trước khi mang ra cho khách. 

Để cắt sứa đỏ thành những miếng nhỏ vừa ăn, theo đúng kiểu Hà Nội xưa phải dao tre tức là một thanh tre vớt lưỡi thật sắc để chỉ cần lướt nhẹ và xé sứa đỏ thành những miếng vừa ăn. Tuỳ vào sở thích mà bạn có thể chọn ăn phần thân hoặc chân sứa. Nếu thích ăn sứa mềm và mọng nước, bạn có thể chọn phần thân sứa. Còn với những người thích ăn dai và giòn, chân sứa chắc chắn là sự lựa chọn dành cho bạn.

Gần đây, nhiều hàng vì ngại làm dao tre nên dùng dao sắt hay inox nhưng theo kinh nghiệm của người sành ăn thì cắt sứa bằng thứ dao ấy ăn dễ ngứa, dễ bị chảy nước và kém ngon hơn.

Có sứa đỏ đã là một lẽ, nhưng để có món sứa đỏ ngon còn cầu kỳ nhiều nhẽ, đó là món ăn còn cần thêm thật nhiều đồ ăn kèm. Nào là đậu phụ nướng, cùi dừa thái mỏng, rau kinh giới, tía tô… Nếu đi ăn gặp được đúng người bán lâu năm thì chưa cần ăn đã mê qua cách bà hàng tay thoăn thoắt lấy dao cắt dứa, cắt đậu, cắt dừa thành những miếng đều nhau tăm tắp.

Đặc biệt, khi ăn sứa đỏ, bạn không thể bỏ qua “linh hồn” của món này là mắm tôm. Mắm tôm sau khi được thêm chanh, ớt thì sẽ được đánh đều tay cho đến khi có bọt nổi lên và dậy mùi là được. Khi ăn, người ta sẽ đặt miếng sứa được thái mỏng lên lá tía tô, sau đó thêm cùi dừa, đậu nướng vào rồi cuộn tròn và đem chấm trong mắm tôm.

Nếu ăn bún đậu có thể chấm với nước mắm thì sứa không có lựa chọn ấy, vì sứa vốn dĩ nhạt nên phần mắm tôm có phần nặng mùi với một số người lại là bí quyết để cái dẻo nhạt ấy hoà hợp với cái ngậy cuả đậu, béo của dừa, làm nên miếng ăn mĩ vị tan trong khoang miệng.

Tuy là món ăn gây nghiện với không ít người nhưng không phải ai cũng dám thử ăn sứa đỏ. Không chỉ e ngại vì là món đồ sống, màu đỏ cũng như mùi tanh nhẹ đặc trưng của món ăn khiến không ít người phải “chùn bước”. Thoạt nghe thì nhiều người sẽ nghĩ sứa đỏ là món ăn có thể khiến bạn phải “ôm bụng”, thế nhưng tính hàn của sứa khi kết hợp với những loại rau có tính ấm như tía tô, kinh giới sẽ giúp trung hoà và không gây đau bụng. Đây cũng là cái tinh tế của người xưa khi khéo chọn các nguyên liệu vừa nâng vị nhau, vừa lành cho cơ thể.

Địa chỉ ăn sứa đỏ ở Hà Nội

- Sứa đỏ Cụ Gái - 70 Hàng Chiếu, bán từ 10 giờ sáng đến 18 giờ

- Sứa đỏ 16B Đường Thành, bán từ 14 giờ đến 17 giờ

- Sứa đỏ Thanh Hà, Phường Đồng Xuân, bán từ 12 giờ đến 18 giờ

- Sứa đỏ Ngõ 105 Đình Đông, phố Bạch Mai, bán từ 7 giờ đến 13 giờ