Hôn nhân đồng giới ở Nhật Bản lần đầu tiên được tòa án công nhận

Theo The New York Times, phán quyết của tòa sơ thẩm thành phố Sapporo, phía Bắc Nhật Bản vào hôm 17/3, có thể là một bước quan trọng trong quá trình hợp pháp hóa hôn nhân đồng giới trên phạm vi cả nước.

Theo đó, phán quyết này bắt nguồn từ vụ kiện dân sự của ba cặp đôi đồng giới tại thành phố Sapporo nhắm vào chính quyền. Cụ thể, việc chính quyền sở tại không thừa nhận mối quan hệ chung sống dân sự (hay còn gọi là "kết hợp dân sự") của nguyên đơn, đã làm cho họ không thể tiếp cận những lợi ích cũng như dịch vụ mà người đã kết hôn được nhận.

Do đó, 3 cặp đôi này cho rằng chính quyền đã vi phạm quy tắc hiến định đảm bảo bình đẳng trước pháp luật và cấm phân biệt đối xử dựa trên giới tính và đòi được bồi thường gần một triệu yên cho mỗi người.

Trước vụ kiện này, chính quyền cho biết tại Nhật Bản thể chế hôn nhân được thiết lập nhằm bảo vệ quyền sinh và nuôi con của các cặp đôi khác giới, và đã trao cho Nghị viện căn cứ hợp lý để từ chối quyền hôn nhân cho cặp đôi đồng giới.

Tòa sơ thẩm thành phố Sapporo đã đồng ý với bên nguyên đơn (3 cặp đôi đồng giới) và nhận định những đạo luật ngăn cặp đôi đồng tính tiếp cận lợi ích hợp pháp của hôn nhân chính là "sự phân biệt đối xử mà không có căn cứ hợp lý".

Nhưng tòa sơ thẩm Sapporo cũng cho rằng nguyên đơn không thể nhận bồi thường từ chính quyền sở tại, vì đơn vị này không thể chịu trách nhiệm vì hôn nhân đồng giới mà thay vào đó thì Nghị viện cần khắc phục tình trạng này.

Liên quan đến vụ kiện này, luật sư quốc tịch Canada sống ở Tokyo, Alexander Dmitrenko - người đứng đầu nhóm phi lợi nhuận hoạt động vì bình đẳng hôn nhân - bày tỏ quan điểm rằng tuyên bố của tòa sơ thẩm Sapporo là "thành tựu đáng kể và độc đáo".

Nhưng thực tế thì phán quyết của tòa không làm thay đổi quy định pháp luật, cũng như ở Nhật Bản, hôn nhân đồng giới sẽ chỉ được công nhận nếu Nghị viện quốc gia này ban bố luật. Song đến nay, việc này chưa thấy khả thi.

Dù vậy, phán quyết của tòa Sapporo vẫn được coi là bước tiến đầu tiên và vô cùng quan trọng trong việc tháo gỡ rào chắn để hướng tới bình thường hóa hôn nhân đồng giới tại Nhật Bản.

Theo đó, hôn nhân đồng giới ở Nhật không bị cấm nhưng không được chính quyền trung ương và hầu hết các địa phương công nhận.

Được biết trong nhóm G7 thì Nhật Bản là quốc gia duy nhất không hợp pháp hóa quan hệ chung sống dân sự đồng giới.