Bánh đậu xanh trái cây, món bánh tinh tế "ngon mà không nỡ ăn" của xứ Huế

Khi nhắc đến bánh đậu xanh, bạn sẽ hình dung ra phong bánh đậu xanh Hải Dương được làm từ bột đậu xanh và đường, sau đó ép thành những miếng vuông vức, thơm phức và có vị ngọt lịm, hay những bánh đậu xanh Hội An đã được đem sấy khô rồi in chữ “Vạn” lên trên thì bánh đậu xanh trái cây của người Huế lại khác biệt hoàn toàn. Nếu thoạt nhìn qua, có thể nhiều người sẽ lầm tưởng những chiếc bánh đậu xanh trái cây Cố Đô là một món đồ chơi nào đó với tạo hình của các loại hoa quả, vừa bắt mắt lại vừa giống y như thật. 

Ít ai biết rằng, loại bánh này còn được gọi là bánh “quý tộc” khi xuất thân từ ẩm thực cung đình Huế. Trước kia, bánh đậu xanh trái cây chỉ được dùng trong các yến tiệc của Vua chúa nhà Nguyễn, hoặc may mắn lắm thì xuất hiện trong các dịp lễ tết tại nhà các quan lại triều đình. Chính vì vậy, để làm được loại bánh này, những người nghệ nhân đã phải rất kì công sáng tạo ra.

Sở dĩ gọi là bánh đậu xanh trái cây là bởi từ đậu xanh, các nghệ nhân sẽ làm ra những chiếc bánh bé xíu, có khi chỉ bằng đầu ngón tay trẻ em nhưng nhìn như trái cây thật. Trái cây ấy có thể là chối, lựu, khế, cam, đu đủ. Sự sống động và màu sắc của bánh đậu xanh trái cây khiến không ít người phải trầm trồ khi lần đầu được chiêm ngưỡng.

Dù nguyên liệu chính của bánh đậu xanh trái cây chỉ là đậu xanh và đường, thế nhưng người nghệ nhân phải đặt rất nhiều tâm huyết và sự tỉ mỉ vào quá trình làm bánh. Đầu tiên, người làm bánh phải lựa chọn thật kĩ đậu xanh, những hạt đậu xanh “thông qua xét duyệt” sẽ được mang đi ngâm để tách lớp vỏ lụa, sau đó được hấp chín và tiến hành xay nhuyễn.

Phần đậu xanh này sau đó sẽ được đổ thêm đường cát và sên đến khi khô đặc. Đây cũng chính là công đoạn khó nhất khi làm bán đậu xanh trái cây, hỗn hợp đậu đường phải có tỉ lệ thật chuẩn, không được quá nhão cũng không được quá khô. Nếu quá nhão thì người làm bánh sẽ không thể tạo hình đẹp, còn nếu quá khô sẽ khiến bánh bị nứt khi tiến hành các bước tiếp theo. Bánh đậu xanh trái cây được sấy kho trong vòng 4 đến 5 tiếng rồi đem nhúng qua một lớp rau câu mỏng trước khi tiến hành bước “tô màu” cho bánh.

Sau khi đã tạo hình cho bánh xong, người nghệ nhân sẽ tuỳ vào cảm hứng sáng tạo và nguyên liệu có sẵn để “khoác” lên chiếc áo đầy màu sắc cho bánh đậu xanh trái cây. Thường thì nghệ nhân Huế sẽ sử dụng những màu sắc từ thiên nhiên như: chút cam từ cà rốt, chút hồng tím của củ dền, xanh cốm của lá dứa hay màu vàng từ nghệ tươi…

Một chiếc bánh đậu xanh trái cây đạt tiêu chuẩn sẽ có lớp vỏ ngoài thật bắt mắt, căng bóng như trái cây thật. Khi cắn miếng bánh sẽ có vị thơm ngậy tan trong miệng, lớp vỏ dẻo dẻo của rau câu và bánh ngọt dịu chứ không bị gắt. Những chiếc bánh này sau khi hoàn thành, nếu bạn để ở chỗ thoáng mát thì có thể bảo quản trong vòng 3-4 ngày. 

Nếu hỏi bánh đậu xanh trái cây có ngon không thì câu trả lời là ngon. Vì thơm, ngậy của đậu, vị ngọt của đường và cả cái dai dai của lớp rau câu phủ ngoài khiến người ta không thể không tấm tắc.Nhưng cũng chính vì bánh quá đẹp, quá kỳ công nên nhiều người khi cầm chiếc bánh trên tay lại tiếc chẳng nỡ ăn.

Chính vì sự kỳ công và độ phức tạp của bánh đậu xanh trái cây mà hiện nay không có quá nhiều người còn theo nghề làm bánh này ở Huế. Thế nhưng nếu may mắn bắt gặp một sạp hàng trong khu chợ Đông Ba nổi tiếng bán loại bánh này, chắc chắn bạn nên thử để cảm nhận được sự tinh tế và tâm tình của người dân cố Đô.