Tiki chính thức "bán thân" cho một công ty tại Singapore: Xu thế mới?

Ngày 10/6/2021, Cục Cạnh tranh và Bảo vệ người tiêu dùng (Cục CT&BVNTD) đã tiếp nhận hồ sơ thông báo tập trung kinh tế (TTKT) đầy đủ, hợp lệ của Công ty Tiki Global Pte. Ltd. và Công ty Cổ phần Ti Ki. Qua đó, Tiki Global (thành lập tháng 5/2021) dự kiến sẽ nhận chuyển nhượng 90,5% cổ phần của Tiki sau khi công ty này phát hành thêm cổ phiếu theo hình thức chào bán riêng lẻ.

Sau khi hoàn thành giao dịch TTKT, Tiki Global sẽ giành được quyền kiểm soát và điểu chỉnh toàn bộ sàn thương mại điện tử Tiki. Như vậy, hoạt động giao dịch TTKT nói trên được xác định là hình thức mua lại doanh nghiệp theo Luật Cạnh tranh.

Trong khi đó, Tiki Global có trụ sở tại Singapore, theo pháp luật Singapore và chưa có bất cứ hoạt động kinh doanh nào trên thị trường Việt Nam ngoài hoạt động mua lại hầu hết cổ phẩn của CTCP Ti Ki.

Tính đến hết tháng 3/2021, ông Trần Ngọc Thái Sơn (sáng lập kiêm CEO) hiện đang sở hữu 20,1% cổ phần Tiki. CTCP VNG của ông Lê Hồng Minh sở hữu 20,2% cổ phần. Các cổ đông nước ngoài gồm JD.Com sở hữu 18,2%; Ubiquitous Traders 9,9%; Success Elite Holdings 4,5%; Finup Asia Investment I 3,7%...

Trong những năm qua, tình hình kinh doanh của Tiki liên tục nhận về kết quả báo lỗ. Tính đến hết năm 2019, Tiki đã lỗ lũy kế gần 1.800 tỷ đồng. Điều này dẫn đến những năm gần đây, Tiki đã và đang triển khai huy động vốn mạnh mẽ theo nhiều hình thức để tạo nguồn lực bổ sung cho hoạt động kinh doanh trong tương lai.

Tháng 5 năm 2020,  ông Trần Ngọc Thái Sơn – CEO của Tiki từng chia sẻ mong muốn Nhà nước nới lỏng điều kiện lên sàn chứng khoán đối với các công ty công nghệ bán lẻ (theo luật hiện hành thì để IPO lên sàn, các doanh nghiệp tại Việt Nam cần chứng minh được lợi nhuận trong vòng 3 năm gần nhất, đây là điều kiện vô cùng khó khăn đối với các công ty startup, đặc biệt là mảng công nghệ). 

Động thái "lách" bằng cách bán cổ phần sang công ty tại Singapore có lẽ là động thái của Tiki nhằm tận dụng những khác biệt về điều kiện gọi vốn và niêm yết ở quốc gia này so với Việt Nam.  Nhiều người cho rằng, đây giống như một xu thế mới mà các startup công nghệ và trực tuyến "tìm đường" để có thêm nguồn vốn.

Trước Tiki, khá nhiều startup khác cũng đã có những động thái tương tự khi lập công ty holding ở nước ngoài (thường là Singapore hoặc Hongkong) rồi sau đó đầu tư ngược lại vào pháp nhân trong nước. Điển hình có thể kể đến như Vntrip OTA, Base, Luxstay, Cốc Cốc, Telio, Topica...