Vì sao chủ nhà hàng pizza vứt bỏ đồ ăn lỗi chứ không cho nhân viên ăn

Được biết, đây là câu hỏi do tác giả Robert Maguire, một người có kinh nghiệm hơn 20 năm trong lĩnh vực nhà hàng đưa ra thảo luận trên Quora.

Khi đề cập việc vì sao chủ nhà hàng pizza thà đổ bỏ đồ ăn lỗi chứ không cho nhân viên, đa phần đáp án đều cho rằng nếu ông bà chủ để nhân viên ăn "bánh lỗi" thì số lượng bánh lỗi sẽ tăng lên theo thời gian. Cũng có nghĩa, nhân viên sẽ được ăn bánh miễn phí dài dài. 

Một người bình luận còn kể câu chuyện của bản thân, khi bố mẹ anh sở hữu một cửa hàng bánh mì truyền thống nhỏ ở địa phương. Mỗi ngày tiệm bánh nhà anh nhận bánh "ký gửi" từ người thợ làm bánh. Đến cuối ngày, bố mẹ anh trả tiền cho người thợ và gửi lại cho họ số bánh tồn.

Một ngày nọ, một nhân viên trong tiệm để xuất với người thợ xin lại số bánh tồn, thay vì vứt bỏ sẽ lãng phí. Kết quả là kể từ khi người thợ đồng ý, số lượng bánh tồn thường xuyên lên tới 15-20 lát, thay vì chỉ 1-2 lát như trước đây. Và lý do chính là người nhân viên đó đã bí mật giấu bánh đi để cửa hàng không bán được rồi đi xin lại vào cuối ngày.

Và đó chỉ là một cửa hàng bánh mì địa phương. Giờ hãy tưởng tượng nếu điều đó xảy ra ở quy mô lớn hơn nhiều như Pizza Hut chẳng hạn. Lúc này, không chỉ xin để ăn nữa mà thức ăn thừa giờ còn có thể được bán lại với giá rẻ cho người thu nhập thấp.

Chắc chắn hãng có thể bị giảm doanh thu toàn cầu bởi càng nhiều sản phẩm không bán được thì nhân viên càng thích, vì họ có thể tiêu thụ và bán lại theo ý muốn sau đó. Hoặc tệ hơn, một số nhân viên phụ trách nướng bánh có ý định xấu có thể sẽ cố tình phạm sai lầm nào đó, chẳng hạn như thêm quá nhiều hành tây, nướng quá lửa... để bánh bị vứt đi và thế là bánh rơi vào túi họ.

Nếu bạn không muốn lãng phí thức ăn thừa, thà rằng tặng cho những người cần, những người không may mắn, còn hơn là để cho nhân viên ăn, tác giả Robert Maguire kết luận.

Từ chính trải nghiệm của bản thân, tác giả cho biết, ông đã từng đọc một cuốn sách với ví dụ liên quan đến vấn đề văn phòng phẩm. Trong câu chuyện, công ty giữ mọi thứ trong tủ khóa cẩn thận, bất kỳ ai muốn lấy đồ dùng văn phòng thì phải ký sổ. Vậy nên mọi người bắt đầu lấy nguyên một hộp bút, cả tập giấy viết... bởi chẳng ai hơi đâu mất công ký sổ chỉ để lấy mỗi cây bút… Sau đó, họ sẽ cầm bớt đống bút và giấy ấy về nhà.

Cuối cùng một vài người nghĩ ra ý tưởng nên để tủ đồ mở, và nhân viên sẽ chỉ lấy đủ thứ họ cần… Kết quả là chi phí cho đồ văn phòng phẩm đột ngột giảm khoảng 30%.

Robert Maguire kể rằng học hỏi từ câu chuyện đó, ông đã áp dụng vào công việc kinh doanh của mình. Khi mở cửa hàng tiện lợi, ông nói với nhân viên rằng thích ăn uống bao nhiêu thanh sô cô la và nước ngọt thì tùy, nhưng phải bỏ giấy gói và lon rỗng vào hộp 'hàng hư hỏng' để ông liệt kê vào khoản khấu hao… Nếu họ có ca trực, họ có thể hút một bao thuốc, nhưng nhân viên ca trước sẽ là người trực tiếp đưa cho họ.

Tương tự như vậy khi mở nhà hàng pizza, Robert Maguire luôn cho phép nhân viên tự làm một chiếc pizza siêu lớn để thưởng thức với bất kỳ nguyên liệu nào họ muốn. Tuy nhiên, ông chỉ có một yêu cầu là họ phải ăn hết chiếc pizza đó, không được để lãng phí.

"Tin tôi đi – khấu hao hàng tồn giảm hẳn - khi các nhân viên nhận ra rằng họ có thể tùy thích lấy một lon Pepsi hay Coca, hoặc làm một chiếc pizza, 'cảm giác hồi hộp' của hành vi lén lút sẽ không còn chỗ sống. Trong vòng vài tuần, số lon Coca rỗng từ 10 giảm xuống 3 hoặc 4. Tương tự, khi việc được ăn pizza trở thành thói quen hàng ngày, nói thật ai cũng ngán và nhân viên cũng không còn thấy ‘vui’ khi cố gắng lên lút làm điều ông chủ không biết", Robert lý giải.

Ông tiết lộ thêm phương pháp quản lý này sẽ xây dựng lên một tập thể trung thực. Bởi nếu một nhân viên bắt gặp người khác đang có hành vi lén lút hoặc trộm đồ, họ sẽ trò chuyện trực tiếp với nhân viên đó. Kết quả một là hành vi đó sẽ chấm dứt, hoặc nhân viên ăn cắp sẽ bỏ việc rất nhanh chóng sau đó vì xấu hổ.