Hà Nội nhỏ bé nhưng có quá nhiều điều thú vị từ cảnh vật đến văn hóa. Một trong số đó chính là văn hóa ẩm thực vô cùng phong phú nhưng lại không thể lẫn vào đâu trong vô vàn những món ngon khác trên khắp mọi miền đất nước.
Một trong những món ăn đặc trưng được yêu thích nhất của nền ẩm thực phong phú đó chính là món bún đậu mắm tôm. Dẫu giá cả thì cực kỳ bình dân nhưng món ăn này lại mang một sức hút đặc biệt.
Chẳng biết bún đậu mắm tôm có từ khi nào, chỉ biết nó đã gắn bó và trở thành món ăn gắn liền với cuộc sống của nhiều người. Bún đậu mắm tôm thuở sơ khai đúng như cái tên gọi, chỉ có 3 nguyên liệu chính là bún, đậu, mắm tôm kèm nguyên liệu phụ là ít rau sống.
Linh hồn của bún đậu mắm tôm là gì? Là bún, là đậu, là mắm tôm? Cũng không ai biết chắc, chỉ biết món ăn càng cơ bản, càng đơn giản thì nguyên liệu càng cần "tinh". Bún đúng điệu là kiểu bún đồng xu, vừa vặn trong một miếng cắn, quá lắm là bún lá cắt miếng vừa ăn. Đậu phải kén đậu mơ mới làm, vừa mềm, vừa béo... được đem rán trong chảo ngập dầu đến khi lớp vỏ vàng ươm, giòn rụm nhưng bên trong vẫn giữ được độ mềm thơm.
Còn mắm tôm phải là mắm tôm Thanh Hóa loại ngon, chưa pha phách gì đã có màu tím hồng, thơm nức nở. Thứ mắm ấy thêm một vài quả quất hoặc ít dấm, tí đường, vài lát ớt cắt đánh bông lên thì trời ơi, có khi chỉ trộn với cơm không cũng phải ăn được đôi, ba bát. Còn nếu thứ mắm ấy mà để chấm với thứ đậu mơ béo mềm vừa vớt trong chảo dầu ra thì thiên địa ơi, cần gì thịt thà, cao lương cơ chứ. Có lẽ vì thế mà cái món ăn dân dã mới khiến bất kể sang hèn gì cũng phải chấp nhận ngồi chênh vênh trên chiếc ghế nhựa nhỏ xíu ở vỉa hè để ăn.
Và cũng có lẽ vì thế mà một món ăn dặt vỉa hè mới biến thành quán xá tử tế, rồi Nam tiến trở thành món ăn hot nhất ở Sài Gòn một thời, rồi được ưa thích ở khắp các tỉnh thành của dải đất hình chữ S.
Dần dần, món ăn được thêm nếm với nhiều món ăn kèm khác như chả cốm, lòng lợn, thịt chân giò luộc, nem, tai luộc... để bạn có thể lựa chọn món ăn kèm tùy ý theo sở thích. Mắm tôm cũng được biến tấu nhiều hơn, có nơi thêm tóp mỡ, có thể đem chưng hoặc trộn cùng mỡ hành phi thơm... để chiều lòng thực khách. Thôi thì, mỗi người mỗi miệng, miễn sao người ăn thấy ngon. Nhưng nếu ai đã lỡ mê bún đậu mắm tôm từ khi còn rất sơ khai, hẳn sẽ cần những gì cơ bản như xưa nhất thôi.
Trước đây, bún đậu thường được thường được bày trong những chiếc khay nhựa cho cơ động, hợp với bán vìa hè, thì khi trở nên toàn quốc hóa, bún đậu mắm tôm cũng được chăm chút hơn khi được bày vào những chiếc mẹt tre, lót lá chuối. Các nguyên liệu sẽ được xếp lần lượt từng góc mẹt, bát mắm tôm đặt ở giữa nhìn vừa đẹp vừa ngon mắt. Đặc biệt, ăn bún đậu mắm tôm không thể ăn một mình mà phải có hội có thuyền, dăm ba người ăn rôm rả với vui, mới ngon.
Lại nói về quá trình toàn quốc hóa của bún đậuKhông chỉ làm mưa làm gió ở Hà Nội. Năm 2013, bún đậu mắm tôm của Hà Nội lần đầu xuất hiện tại Sài Gòn và lập tức khuấy đảo làng ẩm thực nơi đây. Người Sài Gòn dẫu phóng khoáng, nhưng nếu không thực sự đặc biệt, thì món ăn cũng chẳng cách nào trụ lại lâu. Thế nhưng cho đến nay, bún đậu mắm tôm là một trong những món ăn Nam tiến ngoạn mục, không chỉ vậy, nó còn lần lượt đi nhiều vùng khác và trở thành món ăn rẻ tiền nhưng độc đáo, được yêu thích bởi thực khách ở khắp nơi.
Thế nên nếu đang ở Hà Nội, hoặc có dịp ghé Hà Nội, bạn nhớ thử đi ăn bún đậu mắm tôm tại đây một lần, không chỉ là thưởng thức một món ăn ngon, mà còn là trải nghiệm một cách ăn bún đậu mắm tôm rất khác.
Địa chỉ bún đậu mắm tôm ngon ở Hà Nội:
Bún đậu trong ngõ 29 Hàng Khay
Quán Cây Bàng - 129 Đại La
Bún đậu Nga - Số 1 Phan Phù Tiên
Bình luận