Bánh chưng là một món ăn không thể vắng mặt trong mâm cỗ ngày Tết cổ truyền. Những chiếc bánh xanh mướt, được gói vuông vắn, đẹp mắt được bày biện để dâng lên những mâm cỗ cúng đã trở thành tục lệ quen thuộc của không chỉ gia đình nào. Thế nhưng, để gói được một chiếc bánh chưng theo đúng chuẩn "tỷ lệ vàng" của thời ông bà xưa không phải là điều dễ dàng. Vậy phải làm thế nào? Cùng khám phá các bước để làm nên một chiếc bánh đúng chuẩn quy cách ngày Tết dưới đây nhé.
1. Nguyên liệu cho 10 bánh chưng
2. Sơ chế nguyên liệu
Bước 1: Ngâm đỗ xanh trong nước khoảng 2 tiếng đồng hồ. Cùng lúc ngâm gạo trong nước khoảng 2 tiếng cho hạt gạo mềm ra. Lưu ý gạo và đỗ ngâm riêng.
Bước 2: Rửa sạch lá dong, để ráo nước rồi dùng khăn lau khô lá.
Bước 3: Đãi sạch đỗ và gạo, bỏ hạt xấu, để ráo rồi xóc cùng muối. Trung bình 1kg gạo, đỗ xóc cùng 15 gram. Nhớ để riêng đỗ và gạo nhé.
Bước 4: Thịt thái thành từng miếng to bản, dày khoảng 2cm và dài khoảng 6cm. Cho muối (bột canh, hạt nêm, nước mắm tùy sở thích của từng gia đình) và hạt tiêu vào để ướp cùng với thịt khoảng 30 phút.
Bước 5: Cho toàn bộ đỗ xanh vào nồi hấp đến khi chín, thêm tiêu và hấp chín. Chia hỗn hợp thành 10 phần và nắm thành từng nắm tròn đều nhau.
3. Gói bánh chưng
Bước 1: Mỗi một chiếc bánh chưng sẽ tương ứng với 4 lớp lá dong. 2 lá dưới đặt úp mặt xuống (để khi bọc bánh, phần mặt ngoài sẽ đẹp hơn). 2 lá bên trên ngửa mặt lên (để khi bóc, bánh không bị dính). Để chuẩn bị lá gói bánh, đầu tiên phải chẻ bớt sống lá để lá mềm và dễ gói hơn.
Bước 2: Gập đôi lá dong theo chiều dọc, rồi gập làm 4 theo chiều ngang. Cuối cùng cắt bớt phần đầu lá thừa, chỉ giữ lại phần lá đã gấp thành góc vuông với chiều dài lá bằng chiều dài khuôn.
Bước 3: Mở lá, gấp từng lá thành hình góc vuông rồi lót ở 4 góc.
Bước 4: Đổ khoảng 1 bát gạo khoảng 250 gram vào giữa lòng lá dong.
Bước 5: Lấy 1 nửa nắm đỗ xanh vừa nằm, ấn nhẹ để phần đỗ xanh trũng xuống. Đặt một miếng thịt vào giữa phần đỗ xanh. Sau đó, úp nốt phần đỗ xanh còn lại lên trên miếng thịt. Khéo léo nặn nhân sao cho phần đỗ xanh bao bọc gần kín miếng thịt. Đặt phần nhân đã nặn lên trên phần gạo
Bước 6: Đổ thêm một lớp gạo nữa lên trên phần nhân và san đều ra sao cho gạo phủ kín đều được hết phần nhân.
Bước 7: Gấp nhẹ nhàng lần lượt lá dong từ bên phải và bên trái vào nhau. Tuy nhiên, một lưu ý khi gói bánh là gói phải chắc tay, tránh tạo độ lỏng lẻo. Phần lá dong thừa ra thì gập phần mép lại và giấu vào phía bên trong.
Nhẹ nhàng gấp phần đầu lá ở phía dưới lên. Bóp 2 mép ở 2 phía đầu trên của bánh rồi lại gấp nốt phần lá thừa vào sao cho chiếc bánh trở nên vuông vắn.
Bước 8: Dùng 4 chiếc lạt để cố định lại phần lá. Buộc 2 chiếc lạt đầu song song trước để giữ chặt bánh. 2 lạt còn lại sẽ buộc vuông góc với 2 lạt kia là được.
Để bánh thêm phần chắc chắn, động tác tiếp theo là đập nhẹ bánh xuống mặt bàn. Có một cách để kiểm tra xem bánh đã được gói chặt hay chưa, đó chính là lắc nhẹ chiếc bánh. Nếu vẫn nghe thấy tiếng hạt gạo bên trong bánh nghĩa là bánh gói chưa được chặt.
4. Luộc bánh
Bỏ phần lá dong ban đầu đã cắt xuống đáy của nồi, sau đó lần lượt xếp nhẹ nhàng bánh lên phía trên. Đổ nước lã vào sao cho ngập toàn bộ mặt bánh. Để lửa to để đun sôi cho đến khi sôi thì giảm lửa nhỏ lại.
Cứ độ 1 tiếng thì lại kiểm tra mực nước 1 lần. Nếu nước cạn bớt thì phải đổ thêm nước vào. Bánh chưng sẽ chín trong khoảng 8-10 tiếng.
Bình luận