COCC là gì? COCC là viết tắt của từ gì?

1. COCC là gì? COCC là viết tắt của từ gì?

COCC là thành ngữ nổi tiếng trong từ điển tiếng Anh và cũng là câu nói quen thuộc trong tiếng Việt. COCC là viết tắt của từ Con Ông Cháu Cha, đây là cách phổ biến mà người ta dùng để ám chỉ những người được sinh ra trong các gia đình có quyền lực, vai vế trong xã hội, và những người này thường được đối xử đặc biệt hơn so với những người khác.

Tương tự Việt Nam có từ COCC, thì Trung Quốc cũng có cụm từ "Phú nhị đại", còn phương Tây cũng có riêng thành ngữ để mô tả những người này là "Born With A Silver Spoon In Your Mouth" (Ngậm thìa bạc từ lúc sinh ra). 

Ngày nay, tùy vào hoàn cảnh sử dụng mà từ COCC được sử dụng đúng với mục đích. Cụ thể, COCC còn được đùng dể ám chỉ những người nắm chức vị cao trong nhóm hay tổ chức nhưng không đủ năng lực. Trong khi có rất nhiều người tài năng khác phấn đấu không ngừng lại không nhận được phần thưởng xứng đáng.

2. "Con ông cháu cha" có nguồn gốc từ đâu?

Theo tiến sĩ ngôn ngữ học Đỗ Anh Vũ, con ông cháu cha khởi nguồn từ Thiên Chúa Giáo. Cụ thể, từ "con ông" dùng để chỉ con của người quản lý sinh hoạt của các làng theo đạo. Còn "cháu cha" ở đây là cháu của cha xứ (hay còn gọi là linh mục) trong nhà thờ.

Ban đầu, cụm từ này được dùng để ám chỉ những người thân của linh mục quản xứ được ưu tiên hơn trong giáo xứ. Nhưng sau này, thuật ngữ "con ông cháu cha" được hiểu theo nghĩa rộng hơn, dùng để chỉ con cháu của những nhân vật có địa vị cao trong xã hội. 

Theo nguồn khác, thành ngữ con ông cháu cha ra đời với quy luật xen kẽ hai từ ghép với nhau. Ví dụ “con cháu" và “ông cha” sẽ thành con ông cháu cha; “đau nhức” và “đầu óc” thành đau đầu nhức óc, “bướm ong” và “chán chường” thành bướm chán ong chường.

3. Đặc điểm của COCC hiện nay

Có vị thế cao

Đa phần những COCC đều có địa vị cao trong các tổ chức, doanh nghiệp hay đơn vị nào đó. Họ được các nhà kinh doanh quyền lực gửi gắm vào doanh nghiệp dựa trên các mối quan hệ quen biết để không bị mất mặt cũng như mất danh dự. Nếu COCC đó có năng lực cao thì có thể trở thành các chuyên viên, các trưởng phòng, các nhà quản lý, thư ký, trợ lý và thậm chí là các chức cao hơn như phó giám đốc, giám đốc.

Có quyền lực và tiếng nói

Có thể COCC giữ các vị trí chức vụ thấp nhưng họ luôn có "sức mạnh tàng hình" khiến người khác khó có thể làm khó hay "bắt nạt". Tóm lại, họ đang đại diện cho một quyền lực cao đằng sau lưng mình mà chúng ta vẫn thường hay nói với nhau rằng đó là cái "ô" che chắn và che chở cho COCC đó.

Được "sếp" ưu ái hơn

Những COCC luôn nhận được sự ưu ái hơn từ các nhà lãnh đạo chức quyền phía trên vì đơn giản, họ là "con cháu" của những người nắm giữ quyền lực và thậm chí là còn cao hơn cả sếp. Điều này có thể thấy rất rõ ngay từ khi các COCC, con ông cháu cha, bước vào công ty đã được nhìn nhận rất rõ cũng như nhận được sự ưu ái hơn từ các sếp hay đồng nghiệp.

Là chủ đề bàn tán 

Trong môi trường doanh nghiệp, nếu các COCC luôn thể hiện ra mặt họ là con ông cháu cha, có quyền lực, quan hệ, tiền bạc... thì sau lưng họ có thể trở thành chủ đề bàn tán của các dân văn phòng và là đồng nghiệp của họ. Điển hình khi COCC mắc lỗi và được tha thứ và bỏ qua, người đó chắc chắn sẽ bị đưa ra mổ xẻ, bàn tán, thậm chí bị ghen tị, nói xấu sau lưng. 

4. COCC thường thấy trong hoàn cảnh nào?

COCC không chỉ có tại Việt Nam mà còn có ở hầu hết các quốc gia khác trên thế giới và tồn tại xuyên suốt chiều dài lịch sử, cả ở phương Đông lẫn phương Tây. 

Được biết, thời cựu Tổng thống Trump còn tại nhiệm, các thành viên của gia đình ông lần lượt nắm những chức vụ quan trọng trong chính quyền, gồm con gái và con rể của ông là Jared Kushner và Ivanka Trump, đều giữ chức vụ Cố vấn Cấp cao của Tổng thống.

Tại Việt Nam, những trường hợp COCC chủ yếu được nhắc đến với hàm ý không mấy tốt đẹp. Đặc biệt trong thời điểm dịch bệnh Covid-19, đã có nhiều ồn ào, lùm xùm nổi lên mạng xã hội, mà đa phần nhân vật chính đều xuất thân là những con ông cháu cha. Điều này càng thể hiện rõ hơn khi nói đến luật pháp, thường thì những đối tượng này sẽ có người đứng đằng sau và giải quyết vấn đề một cách khôn khéo.

Tuy nhiên, không phải ai xuất thân từ gia đình quyền thế cũng theo đuổi lối sống buông thả và cần sự chống đẩy của gia đình. Trong xã hội vẫn có không ít người tự mình vươn lên và không cần bất kỳ sự trợ giúp nào từ gia đình để giải quyết mọi vấn đề.

5. Một số nghĩa khác của từ COCC

Bên cạnh ý nghĩa phổ biến nhất là "Con ông cháu cha", trong một số hoàn cảnh từ COCC còn có thể mang một số ý nghĩa như: COCC - Con ong chăm chỉ (Để chỉ những người siêng năng) hay COCC - Con ong có cánh, COCC - Con ông cháu chị...