Hỏa táng trên sông Hằng tại sao lại có ý nghĩa thiêng liêng và là đặc ân đối với người dân Ấn Độ?

Tháng 4 này, bất chấp dịch Covid-19 đang thực sự là một "địa ngục" ở Ấn Độ. Có tới 5 triệu người đổ về thành phố Haridwar ở miền bắc Ấn Độ để tham dự lễ hội Kumbh Mela. Tại đây, những tín đồ rửa sạch mọi tội lỗi trong dòng nước thiêng của sông Hằng. Vậy sông Hằng quan trọng đến như thế nào trong tín ngưỡng của người Ấn Độ mà họ bất chấp nguy cơ dịch bệnh để đến "gột rửa" ở nơi này?

Trong 7 thành phố linh thiêng của đạo Hindu, tôn giáo lớn nhất Ấn Độ thì Varanasi là nơi được cho là linh thiêng nhất. Với những tín đồ Hindu giáo, hành hương dài ngày đến Varanasi để được hỏa táng sau khi chết, và rải tro cốt xuống dòng nước thiêng của sông Hằng là một đặc ân. Bởi họ tin rằng như vậy thì kiếp luân hồi của mình sẽ kết thúc, và linh hồn có thể tới cõi Niết Bàn.

Trên thực tế, ngành dịch vụ tang lễ đem lại nguồn thu chính cho nền kinh tế của thành phố này. Mỗi ngày tại khu Manikarnika Ghat, bãi thiêu xác lớn nhất của Varanasi có khoảng 100 thi thể được hỏa táng dọc bờ sông Hằng.

Dọc sông Hằng có các bậc thang được gọi là "Ghat" nghĩa là "bậc thang dẫn xuống dòng nước thánh", ở Varanasi có đến 87 cầu thang như thế. Những bậc thang này có tuổi thọ lên tớ vài trăm năm, khi được xây dựng từ năm 1700, khi thành phố trở thành một phần của Đế quốc Maratha.

Tuy nhiên không phải tất cả các ghat đều dùng cho việc đưa xác hỏa táng xuống sông. Phần lớn các ghat phục vụ nhu cầu tắm rửa của dân chúng, chỉ một số được dùng là nơi cử hành nghi lễ. Và có vài ghat tiêu biểu như Manikarnika Ghat, được dùng làm nơi hỏa táng người chết.

Manikarnika Ghat hoạt động quanh năm, bất kể ngày đêm. Ngọn lửa vĩnh cửu của những giàn hỏa thiêu được giữ không bao giờ tắt, theo lời truyền lại thì ngọn lửa này đã được rực sáng hàng thế kỷ và luôn luôn đầy ắp những người đưa tang qua hàng thế hệ.

Hiện tại, do số lương người mong muốn được chết ở Varanasia quá đông nên có rất nhiều người già phải chờ trong những khu nhà cứu tế chật chội. Cố gắng kiếm tiền hoặc đi ăn xin để chuẩn bị đủ tiền cho tang lễ của chính mình.

Varanasi đem đến cảm giác chỉ có chết chóc và thê lương song thực tế tại đây có rất nhiều hoạt động sôi nổi. Varanasi có rất nhiều đền thờ tổ chức các lễ kỷ niệm với nghi ngút hương khói, tất nhiên là có vô số nghi lễ tôn giáo và cúng dường đấng Shiva và các vị thần quan trọng khác trong đạo Hindu được diễn ra tại đây.

Những du khách luôn được chào đón tới xem các nghi lễ hỏa táng, và chia vui với gia đình của những người đã khuất mà được hỏa thiêu và đưa về dòng sông Hằng bởi vì họ được nhập Niết Bàn, kết thúc một vòng luân hồi của đời người trong vinh dự.

Khoảnh khắc ngắm hoàng hôn trên một con thuyền giữa sông Hằng, trước những giàn hỏa thiêu đỏ lửa, theo nhiều người là một cảm giác rất kỳ lạ, như một sự chiêm nghiệm độc lạ về khoảng cách của sự sống và cái chết của con người.

Khách du lịch được hoan nghênh xem lễ hỏa táng, nhưng chụp ảnh bị nghiêm cấm. Bời người dân cho rằng hoạt động chụp và những bức ảnh có thể làm gián đoạn hành trình nhập Niết Bàn của các linh hồn. Thế nên nếu bạn cố tình làm thì ngay lập tức sẽ bị đuổi khỏi thánh đường này.